“Να στοχαστούμε πάνω στο σώμα της ιστορίας”: Συνέντευξη με τον αναρχικό σύντροφο Γιώργο Κυριακού, συγγραφέα του βιβλίου “Η αντίληψη των διωκτικών αρχών για τον αναρχικό χώρο κατά την περίοδο της δεύτερης επταετίας (1974-1981)” (εκδόσεις Ευτοπική Βιβλιοθήκη)

“Να στοχαστούμε πάνω στο σώμα της ιστορίας”

Συνέντευξη με τον αναρχικό σύντροφο Γιώργο Κυριακού, συγγραφέα του βιβλίου: Η αντίληψη των διωκτικών αρχών για τον αναρχικό χώρο κατά την περίοδο της δεύτερης επταετίας (1974-1981)” (εκδόσεις Ευτοπική Βιβλιοθήκη)

ΕΚΔΗΛΩΣΗ – ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Σάββατο 10 Νοεμβρίου στις 19:00

στον πολιτικό χώρο στη Σπύρου Τρικούπη 44 (Εξάρχεια)

**

Δημοσιεύθηκε στο τρίτο τεύχος της έντυπης παρέμβασης της

Ταξικής Αντεπίθεσης “Έφοδος στον Ουρανό” (Οχτώβρης 2018)

– Από την πτώση της χούντας κι έπειτα αρχίζει και συγκροτείται ο αναρχικός χώρος στην Ελλάδα, μετά από μια απουσία πολλών δεκαετιών. Ποια είναι γενεαλογική του καταγωγή και τα σημεία αναφοράς που τον συγκροτούν ως πολιτικό χώρο;

– Δεν έχω συστηματικά μελετήσει το αρχειακό υλικό της περιόδου, ούτε συστηματικά έχω συνομιλήσει με τους πρώτους αναρχικούς στην Ελλάδα, για τις απαραίτητες διασταυρώσεις που ευνοούν πιο ασφαλείς αποφάνσεις. Μάλιστα δεν έχω δραστηριοποιηθεί ως μέλος του χώρου μας κατά τη διάρκεια της «δεύτερης επταετίας», όπως την ονομάτισε εύστοχα ο γνωστός γελοιογράφος Γ. Ιωάννου σε συλλογή σκίτσων του. Όμως για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε το ζήτημα της καταγωγής του χώρου θα πρέπει να πάρουμε υπόψη μας το σοβαρό κενό που αφήνει η κοινοβουλευτική αριστερά μέσα στη χούντα, την εκ των πραγμάτων «αυτοοργάνωση» του αντιχουντικού αγώνα και σαφώς την εισαγωγή των ιδεολογικών ρευμάτων του κινήματος του γαλλικού Μάη καθώς και της νεολαιίστικης εξέγερσης στις ΗΠΑ. Συνάμα οφείλουμε να δούμε το γεγονός ότι η ελλαδική μεταπολίτευση πραγματοποιείται παράλληλα με τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις (Χιλή, Κύπρος, κλπ.) και αντίρροπα με τους ταξικούς αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες που δίνονται σε όλη την οικουμένη σε μια περίοδο (Παλαιστίνη, Αφρική, λατινική Αμερική, κλπ.) που η συγκυριαρχία Ανατολής-Δύσης έχει δώσει ένα νέο νόημα στον ψυχρό πόλεμο αποκαλύπτοντας έμμεσα και διεθνείς σχεδιασμούς που αίρουν την εμπιστοσύνη στην κρατική διαχείριση του σοσιαλισμού. Έτσι, η έστω και μικρή συμμετοχή αναρχικών στον αντιχουντικό αγώνα, που φάνηκε στην κατάληψη της Νομικής και μετά στο Πολυτεχνείο, χωρίς να αναιρεί την ηγεμονική θέση της –μετέπειτα- εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς η οποία είχε προσχωρήσει σε νέα ιδεολογικά ρεύματα (μαοϊσμός, γκεβαρισμός, κλπ.) είχε μια διακριτή παρουσία σε μια γενικευμένη αμφισβήτηση και εξεγερτική διεργασία.

Χωρίς πείρα, οργανωτικές διαδικασίες που να επιχειρούν τη σύνθεση οι αναρχικοί της πρώιμης μεταπολίτευσης είναι παντού: στους εργατικούς αγώνες, στις μαχητικές διαδηλώσεις, στις κινητοποιήσεις των γειτονιών, σε φοιτητικούς αγώνες, στην αντικουλτούρα, στην υπεράσπιση μειονότητας (ψυχασθενείς, ομοφυλόφιλοι, γυναικείο ζήτημα, κλπ.). Η εναντίωση στο κράτος και στους κυρίαρχους θεσμούς του, ο ανταγωνισμός με την αριστερά και τους χειρισμούς της, η αντίθεση με την ιεραρχία, θα λέγαμε ότι υποκαθιστούσε την έλλειψη οργάνωσης αφού υπήρχε ένα διαρκές πεδίο αντιπαράθεσης. Αργότερα, μετά την παρακμή των πρώτων ακηδεμόνευτων εργατικών αγώνων που έδωσαν τη σκυτάλη στους αυτόνομους φοιτητικούς αγώνες (Ν.815) και στο τέλος της επταετίας στους μαθητικούς, ίσως τότε διαμορφώνεται το νέο «επαναστατικό υποκείμενο» της νεολαίας.

Κι αυτό όμως πρέπει να το εξετάσουμε υπό βάρος της καμπής-παρακμής των διεθνών κινημάτων βάσης όσον αφορά τον ταξικό-αντιιμπεριαλιστικό αγώνα όπως και της συστηματικής επεξεργασίας εκ μέρους των κρατών του καπιταλισμού της μητρόπολης με στόχο την αφομοίωση και τον προσανατολισμό ή επιμερισμό τους σε «νέα» κινήματα. Σε κάθε περίπτωση ο απολογισμός της Αυτόνομης Πρωτοβουλίας Πολιτών που εξέδωσε τη συλλογή «Αυτοί οι αγώνες συνεχίζονται», Νοέμβριος 1983, από τη σκοπιά της δράσης των αυτόνομων-αριστεριστών είναι εξαιρετικά χρήσιμος. Γράφουν: «…Οι αναρχικοί αποτελούσαν μια ολιγάριθμη ομάδα στη διάρκεια της διχτατορίας. Παρ’ όλα αυτά τόσο στη διάρκεια της όσο και στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης η παρουσία τους και η δραστηριότητά τους δεν περνά απαρατήρητη. Είναι σημαντική η δραστηριότητά τους τόσο στη διάρκεια των φοιτητικών κινητοποιήσεων π.χ. στη Νομική, όσο και στην εξέγερση του Νοέμβρη, μέσα στην εργατική συνέλευση και στις συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής στους δρόμους της Αθήνας. Στη μεταπολιτευτική περίοδο αποτέλεσαν και αποτελούν το κόκκινο πανί για τους ταύρους της εξουσίας και τους υποστηριχτές τους. Από τις πρώτες μέρες της μεταπολίτευσης αντιμετωπίστηκαν τόσο από τους αριστεριστές όσο και από τα κόμματα της αριστεράς με ποικίλους τρόπους που ξεκινούσαν από την προσπάθεια καταγγελίας και περιορισμού τους και έφταναν στις συγκρούσεις με αυτούς. Συγκρούσεις που δεν είχαν τόσο ιδεολογικό χαρακτήρα αλλά πρακτικό, δηλαδή ξυλοδαρμοί. Η αντιμετώπιση του ολιγάριθμου πράγματι των αναρχικών σε σχέση με το κίνημα που αντιπροσώπευαν, με βιαιότητες και την προσπάθεια απομόνωσης εμφανίζουν ένα κύριο χαρακτηριστικό. Είναι η μεθοδολογία αντιμετώπισης των αντίθετων απόψεων. Μια μεθοδολογία που διαπνέει τόσο τα κόμματα της αριστεράς όσο και τους αριστεριστές…»

– Στη μεταβατική μεταχουντική περίοδο της κυβέρνησης Καραμανλή, παρ’ ότι η Αριστερά ενσωματώνεται ομαλά στο κοινοβουλευτικό παιχνίδι, υπάρχουν ακόμα υπολείμματα του σκληρού αντικομμουνιστικού κράτους που συγκροτήθηκε από τον εμφύλιο μέχρι τη χούντα. Ποια ήταν η εικόνα των κατασταλτικών μηχανισμών του κράτους απέναντι στον νεαρό αναρχικό χώρο και πως τον αντιμετώπιζε;

– Η ηγεσία των μπάτσων συνεχίζοντας το ίδιο μετεμφυλιακό τροπάριο κι έχοντας το «αναρχικό» ως το απόλυτο κακό διαχρονικά, βρέθηκε μπροστά στην ανάπτυξη δράσεων που αυτοχαρακτηρίζονταν «αναρχικές»! Με την ορολογία αυτή ενσωμάτωνε τόσο στο λεξιλόγιό της όσο και στη μεθοδολογία της κατασταλτικής της πολιτικής, τις δράσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, τις ένοπλες οργανώσεις, την κάθε λογής δραστηριότητα που δεν οριζόταν ως κοινοβουλευτική.

Τεράστια σύγχυση επικρατούσε στα επιτελεία που οδηγούσε και στην αναποτελεσματικότητα. Υπάρχει π.χ. έγγραφο το οποίο αναφέρει για τα μέλη ομάδας «εξτρεμιστών της αριστεράς και αναρχικών»: «εμφορείται υπό κομουνιστικών αρχών», «είναι γενικός γραμματεύς της ΠΑΣΠ Τεργέστης… η σύζυγός του είναι Γιουγκοσλαυϊκής καταγωγής», «εμφορείται υπό ‘’λαϊκο-σοσιαλιστικών’’ αρχών και πιστεύει εις την ένοπλην λαϊκήν εξέγερσιν» «είναι υποστηρικτής των αρχών του ΤΣΕ ΓΚΟΥΕ ΒΑΡΑ… η σύζυγός του είναι βουλγαρικής καταγωγής», «εμφορείται υπό κομ/κών αρχών», «αναπτύσσει φιλοαναρχικήν δραστηριότητα και φέρεται ως υποθάλπτων τους εξτρεμιστάς και αναρχικούς», «Ανήκεν εις την ‘’ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ’’ και εξέδιδε τα περιοδικά ‘’ΝΕΑ ΠΟΡΕΙΑ’’ και ‘’ΕΠΙΘΕΣΙΝ’’ εις Τεργέστην… τας 7-11-71 και 29-7-72 συμμετέσχεν εις συσκέψεις της ‘’Α.Α’’… εργάζεται εις τυπογραφείον του Πανεπιστημίου ‘’ΡΩΣΙΚΟ’’ της Τεργέστης’’… τυγχάνει φίλος του ΒΑΛΥΡΑΚΗ Ιωσήφ (του γνωστού αντιχουντικού στελέχους του ΠΑΚ, βουλευτή, υφυπουργού και υπουργού Δημόσιας Τάξης επί κυβερνήσεως ΠΑΣΟΚ…) και συνδέεται στενά με τους αναρχικούς», «εκφράζεται δια της δράσεως: ‘’Χίλιες φορές με την Γιουγκοσλαβία και καμμιά με την Ελλάδα’’», «ενυμφεύθη μετ’ Ιταλού, ευρίσκεται μάλλον εις Λιβύην και κατέχει δυο διαβατήρια Ελληνικόν και Ιταλικόν», «στέλεχος του Κ.Κ. Ιταλίας», «αντιπρόσωπος της Εστίας του φοιτητικού Κτιρίου NEGRELLI, σοσιαλιστικών αρχών».

Σε άλλο έγγραφο αναφέρονται ως στόχοι των «ένοπλων» αναρχικών ανάμεσα σε σχετικά «λογικούς στόχους» για μια ένοπλη δράση (υπουργοί, βιομήχανοι, δικαστές κλπ.) μια καλτσοβιομηχανία, ένα πυρηνικό εργοστάσιο που δεν υπάρχει, ένας λυκειάρχης κάπου στην Αττική κι ένας καθηγητής σε επαρχιακή πόλη! Σε άλλα έγγραφα κατονομάζουν ως αναρχικούς μέλη της ΟΠΑ-Ρήξης ή άλλων οργανώσεων. Σε άλλα τους συνδέουν με διεθνείς τρομοκρατικές ενέργειες, με παλαιστίνιους, αιγύπτιους, με συνδέσμους τρομοκρατών ενώ δε λείπουν οι διαρκείς αναφορές για επικείμενες τρομοκρατικές ενέργειες. Σε άλλο έγγραφο φτάνουν να μιλούν για τα ξυραφάκια που βάζουν στα μαλλιά τους για να τραυματίζονται οι συνάδελφοί τους την ώρα της σύλληψης!

Παρ’ όλη όμως τη σύγχυση, την έλλειψη σοβαρής επίγνωσης και ανάλυσης για το αναρχικό «φρούτο» οι διωκτικές αρχές και για λόγους σκοπιμότητας και αναπαραγωγής του ίδιου του μηχανισμού δημιουργούν την εικόνα σε προϊσταμένους και υφισταμένους τους ότι «τους έχουν στο χέρι» δημιουργώντας ένα κλίμα τρόμου και προετοιμασίας για την αντιμετώπισή τους. Έτσι, στήνουν σκευωρίες με κατηγορίες για τρομοκρατική δράση ενώ έχουν ήδη θωρακιστεί και θεσμικά με νόμους οιονεί ιδιώνυμους (Ν. 410/76, 774/78) που βεβαίως καταγγέλλονται από το μεταπολιτευτικό κίνημα στους δρόμους.

– Ποιος ήταν ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ από το 1981 κι έπειτα στην αναβάθμιση και επιστημονικοποίηση του τρόπου με τον οποίον εκφράζονταν οι κατασταλτικοί μηχανισμοί εναντίον του αναρχικού χώρου;

– Όπως ακριβώς το θέτετε, μετά το 1981, οι «μανούλες» του ΠΑΣΟΚ αναβαθμίζουν τους κατασταλτικούς μηχανισμούς. Έτσι λοιπόν όχι μόνο δεν καταργούν τα ΜΑΤ αλλά εμπλουτίζουν το μηχανισμό καταστολής με το σώμα των ΜΕΑ. Το ΠΑΣΟΚ ως νέος διαχειριστής της υπηρεσίας Ασφάλειας, παρόλο που στο μηχανισμό της «αλλαγής» ενυπάρχουν αναγκαία πρόσωπα από τον προηγούμενο και που κάποιες φορές εκφράζουν την αδικαιολόγητη –εν τέλει- ανασφάλειά τους, κάνει μια σχετική χαρτογράφηση του χώρου μας.

Αυτά όσον αφορά το μαστίγιο, διότι το καρότο αφορά στην προσπάθεια αφομοίωσης του νεολαιίστικου αυτού κινήματος κατόπιν μιας συστηματικής και νηφάλιας μελέτης της δραστηριότητάς του. Η εμπλοκή της Γ.Γ. Νέας Γενιάς και του κυρίου Κώστα Λαλιώτη σε στενότατη συνεργασία μετά του κυρίου Στέφανου Μανίκα με χρηματοδοτήσεις και διευκολύνσεις για την προώθηση του ελληνικού ροκ άρα της προσπάθειας για την έμμεση χειραγώγηση της νεολαίας που βρισκόταν εκτός των τειχών κι αποτελούσε φυσική της έκφραση, η συστηματική προσπάθεια της δημιουργίας ελεγχόμενων μηχανισμών στα σχολεία (μαθητικά συμβούλια) στο πλαίσιο της «ενθάρρυνσης της συμμετοχής της νεολαίας» μετάδωσε κάτι παραπάνω από σύγχυση στην αρχή της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Τα κατά Ανδρέα «περήφανα νιάτα» όμως ξεκίνησαν να τρώνε ξύλο τρία χρόνια μετά,σε μια εκ νέου δράση των επιχειρήσεων «Αρετής», άμα τη εμφανίσειτης μουσικής σκηνής πανκ που για ένα χρονικό διάστημα έγινε η πολιτιστική έκφραση του χώρου μας.

Δίπλα σε αυτά θα πρέπει να αναφερθούμε ότι σε όλη τη διάρκεια της καραμανλικής επταετίας οι αναρχικοί και το ΠΑΣΟΚ βρέθηκαν κοντά σε περιστάσεις, όχι βέβαια ως πολιτικοί οργανισμοί αλλά ως πρόσωπα κι από τις δυο πλευρές. Δικηγόροι και μέλη του ΠΑΣΟΚ όπως ο Βαγγέλης Γιαννόπουλος αποτέλεσαν τη νομική υπεράσπιση αναρχικών (Κυρίτσης, Κωσταντινίδης, κλπ.) μέλη του ΠΑΣΟΚ βρέθηκαν κοντά με αναρχικούς σε διάφορες επιτροπές εναντίον επιλογών της κυβέρνησης (τρομονόμοι, απελάσεις αγωνιστών, απεργίες, κλπ.), σε εκδηλώσεις και διαδηλώσεις χωρίς αυτό να σημαίνει μια συνειδητή συστράτευση ή πολιτική συνεργασία. Υποθέτω όπως αντίστοιχα με τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ όπου π.χ. ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Δραγασάκης έχει το θράσος να υποδέχεται τους εναντίον του, αναρχικούς διαδηλωτές, ως «δικά μας παιδιά», γεγονότα που δεν δικαιολογούν πάλι μια συστράτευση ή πολιτική συνεργασία ερμηνεύοντας έτσι χυδαία την συμπόρευση της προηγούμενης περιόδου στη βάση της κοινωνίας, το ΠΑΣΟΚ αξιοποίησε όσο μπορούσε τις προσβάσεις του όσον αφορά στην κατανόηση άρα και προσπάθεια χειρισμού του χώρου.

Έτσι το «προοδευτικό» ΠΑΣΟΚ στην πρώτη του επταετία πραγματοποίησε τομές στους διωκτικούς μηχανισμούς, σε ένα πλαίσιο «ομοιοπαθητικής θεραπείας» όπως κωμικά αναφέρει ο αγνοημένος μας ιστορικός Νίκος Ψυρούκης: στο όνομα του περιορισμού της δεξιάς στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας» αναβάθμισε την καταστολή, στο όνομα της «εθνικής ανεξαρτησίας» ρίζωσε -στην κυριολεξία- τη χώρα στους διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, στο όνομα της προστασίας των «μη προνομιούχων» δημιούργησε τα νέα τζάκια της άρχουσας τάξης ενισχύοντας το θεσμικό και ιδεολογικό υλικό μιας ταξικής επίθεσης αλλάζοντας ουσιαστικά τον κοινωνικό χάρτη με ισχυρές «περιφέρειες» συναίνεσης και καταναλωτικής αδηφαγίας και διαφθοράς των λαϊκών στρωμάτων. Αρκεί να θυμηθεί κανείς ότι το ΠΑΣΟΚ εγκαινίασε σε κάθε γειτονιά το κέτερινγκ σε εκδηλώσεις κομματικές και ελεγχόμενες από το «συντεχνιακό» του κράτος.

Μέσα σε αυτήν την επταετία είναι χαρακτηριστικές οι άτυπες ομάδες «αγανακτισμένων πολιτών», μια σύνθεση ακροδεξιών και πρασινοφρουρών που η παρουσία τους ήταν διακριτή το φθινόπωρο του 1985 στις αντικατασταλτικές δράσεις του αναρχικού χώρου και με κορυφαίο γεγονός τη δολοφονία του μαθητή Μιχάλη Καλτεζά από την αστυνομία. Η συνέχεια της δεκαετίας του ’90 όπως και της πρώτης δεκαετίας της χιλιετίας μας έχουν ένα ενδιαφέρον από την άποψη της συνέχειας του κράτους και της αξιοποίησης των μεταρρυθμίσεων του ’80 με συνέργεια της δυσδιάστατης κατεύθυνσης (κίνημα-κόμμα) του νέου πόλου της «αριστεράς και της προόδου» όπου οι μεταμοντέρνες διακηρύξεις μιας δικαιωλάνδης (φανταστικής χώρας υπεράσπισης των διαχωρισμένων δικαιωμάτων) συναντούν ευμενώς το σύνολο σχεδόν του αναρχικού κινήματος να ακολουθάει –μαχητικά και καλοπροαίρετα βέβαια- έχοντας χάσει τον πολιτικό-ταξικό του ορίζοντα. Σημαντικό είναι να επισπεύσουμε ένα διάλογο που θα μας βοηθήσει να στοχαστούμε πάνω στο σώμα της ιστορίας, της πολιτικής σκέψης που πρέπει να παραμένει ανοιχτό πεδίο σύνθεσης, λαμβάνοντας υπόψη μας το τραγικό της ανθρώπινης ύπαρξης σε αυτή την ιδιαίτερη γωνιά του πλανήτη.

Μια συζήτηση μ’ ένα σύντροφο από την κατάληψη Panetteria του Μιλάνου: “…Ένας διαρκής πόλεμος ενάντια στους λαούς που αντιμετωπίζεται μονάχα με την ανάπτυξη ενός ισχυρού μετώπου αντιιμπεριαλιστικής αντίστασης”

Η νέα παγκόσμια τάξη, η τάξη των πολυεθνικών και των ιμπεριαλιστικών κρατών δείχνει το σχέδιο της. Την επιβολή -μέσω των εξοντωτικών πολέμων και του κρατικού ρατσισμού- της εκμετάλλευσης των προλετάριων στις τρεις ηπείρους, όπως και στις δυτικές μητροπόλεις.
Οι εξεγερτικές εκρήξεις και οι επαναστατικοί αγώνες δείχνουν όμως, την ευθραυστότητα αυτού του συστήματος, την αποφασιστικότητα και τη δυνατότητα για το γκρέμισμα του.
Να οικοδομήσουμε μια ενωτική γραμμή αγώνα με τους επαναστάτες προλετάριους όλου του κόσμου. Η νέα τάξη είναι μια χάρτινη τίγρης!

Οι σύντροφοι και οι συντρόφισσες της Panetteria της οδού Conterosso 20, Milano. (1992)

Δημοσιεύθηκε στο τρίτο τεύχος της έντυπης πολιτικής παρέμβασης της

Ταξικής Αντεπίθεσης “Έφοδος στον Ουρανό (Οχτώβρης 2018)

Μια συζήτηση μ’ ένα σύντροφο από την κατάληψη Panetteria του Μιλάνου:

“…Ένας διαρκής πόλεμος ενάντια στους λαούς που αντιμετωπίζεται μονάχα με την ανάπτυξη ενός ισχυρού μετώπου αντιιμπεριαλιστικής αντίστασης” 

Θα μπορούσες να μας κάνεις μια σύντομη σύνοψη σχετικά με την τρέχουσα πολιτικο-οικονομική κατάσταση στην Ιταλία; Κυρίως μετά τις πρόσφατες εκλογές, το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης του Κινήματος 5 Αστέρων και της Λέγκας, αλλά και σε σχέση με τις απροκάλυπτες παρεμβάσεις της ΕΕ και του Βερολίνου για το σχηματισμό αυτής της κυβέρνησης;

Στην Ιταλία βρισκόμαστε ενώπιον της απόπειρας συμφωνίας ανάμεσα σε δύο μεγάλες πλευρές που αντιπροσωπεύουν τη μικροαστική τάξη, η μία εγκατεστημένη στον Βορρά και η άλλη στον Νότο.

Η μια πλευρά αντιπροσωπεύεται από τη Λέγκα: μικρά και μεσαία αφεντικά, βιοτέχνες, υπάλληλοι με προνόμια που θέλουν να τα υπερασπιστούν, έμποροι της υπαίθρου, μια μικροαστική τάξη που μέσα στην κρίση φοβάται ότι θα χάσει την ευημερία της και ρίxνει την ευθύνη στο Κράτος-σατράπη, στο γραφειοκρατικό σύστημα που της δένει τα χέρια, στην παράνομη μετανάστευση ως δεξαμενή ανθρώπων ικανών να θέσουν σε αμφισβήτηση την ασφάλειά τους και τη μικροϊδιοκτησία τους.

Η άλλη πλευρά, που βρίσκεται μαζικά στο Κίνημα 5 Αστέρων και είναι εγκατεστημένη στον Νότο, αντιπροσωπεύει κι αυτή τους βιοτέχνες και τους μικρούς επιχειρηματίες, αλλά και τους υπαλλήλους της δημόσιας διοίκησης με χαμηλούς μισθούς, καθώς και άνεργους με τίτλους σπουδών χωρίς αντίκρυσμα. H πολιτική διαφθορά ως σύστημα λειτουργίας του Κράτους παράγει μια ανοιχτή δυσαρέσκεια. Το επίπεδο των προνομίων του αστικού πολιτικού προσωπικού έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη συνθήκη εξαθλίωσης που αγγίζει και τη μικροαστική τάξη στον Νότο. Οι υποσχέσεις που έδωσαν αυτές οι δύο πολιτικές δυνάμεις βρήκαν απήχηση σε εκλογικό επίπεδο σε μερικά κομμάτια προλετάριων καθώς και ευρύτερα στον κόσμο της εργασίας. Κοινωνικά κομμάτια που υπέστησαν όλα αυτά τα χρόνια τα οικονομικά μέτρα λιτότητας και πλήρωσαν ακριβά τις συνέπειες της κρίσης, που είδαν να εξανεμίζονται πολλές από τις κατακτήσεις και τα κεκτημένα του παρελθόντος και βλέπουν μέσα απ’ αυτές τις δυνάμεις μια πιθανή προοπτική ανάκτησης.

Αλλά η Ιταλία είναι η χώρα του μεγάλου βιομηχανικού κεφαλαίου και των υπηρεσιών, των τραπεζών και της χρηματοπιστωτικής ολιγαρχίας που ελέγχει τις χρηματοδοτήσεις και τα δάνεια. Έπειτα, υπάρχει η κρατική μηχανή που τρέφεται μέσα από το δημόσιο χρέος και εγγυάται όλων των ειδών τα προνόμια στους ανώτερους και μεσαίους λειτουργούς της. Ένα Κράτος που μέσω της πολιτικής πελατείας εγγυάται τα κέρδη για τ’ αφεντικά, για τους παρόχους υπηρεσιών, για τη δημόσια διοίκηση. Το Κίνημα 5 Αστέρων ήταν εκείνο που παρουσιάστηκε σαν μια δύναμη αυτόνομη από το μεγάλο κεφάλαιο. Όμως, δεν μπόρεσαν να σχηματίσουν μόνοι τους μια κυβερνητική πλειοψηφία και αναγκάστηκαν να έρθουν σε συμφωνία με τη Λέγκα. Η συμφωνία με το γραμματέα της Λέγκας, Σαλβίνι, σημαίνει συμφωνία με το μεγάλο κεφάλαιο των υπηρεσιών και του χρηματοπιστωτικού τομέα, μέσω των δεσμών που διατηρεί η Λέγκα με το κόμμα Forza Italia (του Μπερλουσκόνι). Έτσι, κατά τη διάρκεια αυτών των πρώτων μηνών της νέας κυβέρνησης βρέθηκαν προγραμματικά αναγκασμένοι να κάνουν πολλές υποχωρήσεις για την ικανοποίηση των αναγκών όχι μόνο της μικροαστικής τάξης του Βορρά, οι οποίες σε κάποια σημεία μπορεί και να συμπίπτουν, αλλά και εκείνων των κομματιών της μεσαίας και ανώτερης αστικής τάξης που αντιπροσωπεύεται συνολικά από την κεντροδεξιά.

Όπως πάντα, η μικροαστική τάξη αναστατώνεται, κηρύσσει τον πόλεμο ενάντια στο σύστημα, επαγγέλλεται μια νέα κοινωνία όμως στη συνέχεια αποδεικνύεται ανίκανη να φτάσει μέχρι τις ακραίες συνέπειες. Σε κάθε περίπτωση, η οικονομική κατάστασή της εξαρτάται από το μεγάλο κεφάλαιο, από τα ταμεία του Κράτους, από το τραπεζικό σύστημα και μπροστά σ’ αυτές τις δυνάμεις κατεβάζει τους τόνους: ζήταγε κοινωνικό εισόδημα και θα ικανοποιηθεί μ’ ένα επίδομα φτώχειας, ζήταγε την κατάργηση του νόμου Fornero για τις συντάξεις και θα ικανοποιηθεί με μια μικρή αναθεώρησή του, το μπλοκάρισμα των μεγάλων έργων που υπόσχονταν αντικαθίσταται με την εξέτασή τους ανά περίπτωση, η οποία θα καταλήξει στην αποδοχή όλων αυτών των έργων. Έτσι κι αλλιώς, η μικροαστική τάξη για ν’ αντέξει στην κυβέρνηση έχει ανάγκη μιας έγκρισης από τη μεγαλοαστική τάξη και το χρηματοπιστωτικό τομέα. Πρέπει όμως να λογαριαστεί και με αυτή καθαυτή την κρατική μηχανή, με τον έλεγχο του δημόσιου χρέους, με το γραφειοκρατικό μηχανισμό και τους δικούς του κανόνες λειτουργίας. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η σχέση με την ΕΕ, με την ΕΚΤ και τους διάφορους υπερεθνικούς θεσμούς. Από τα συνθήματα πέρασαν άμεσα σε μια πιο συνεσταλμένη real politik, προσπαθώντας να υπερασπιστούν τα δικά τους εθνικά συμφέροντα χωρίς να θέσουν υπό συζήτηση το συνολικό οικοδόμημα του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού πόλου. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τον ερχόμενο Μάη θα διεξαχθούν οι ευρωεκλογές κι εκεί θα καταφέρουμε ν’ αντιληφθούμε καλύτερα τις πραγματικές θέσεις αυτών των πολιτικών δυνάμεων. Όπως και να έχει, αυτό που αντιλαμβανόμαστε είναι ότι η κατεύθυνση είναι εκείνη του να μη θέσουν σε αμφισβήτηση την ΕΕ, αλλά ν’ αποσπάσουν στο εσωτερικό της περισσότερα προνόμια με οικονομικούς όρους καθώς και σ’ επίπεδο συμμαχιών. Από τη δική μας οπτική γωνία είναι ξεκάθαρο ότι και αυτή η κυβέρνηση (όπως και οι προηγούμενες), η κυβέρνηση Λέγκας – 5 Αστέρων αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα της αστικής τάξης και εξαπολύει μια επίθεση έτσι ώστε να διαιρέσει το προλεταριάτο, ιδιαίτερα με τον κρατικό ρατσισμό που αποτυπώνει μια αντιδραστική στροφή μέσα στην κοινωνία, και πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με κάθε απαραίτητο μέσο.

Διαρκής ιμπεριαλιστικός πόλεμος και η Μεσόγειος ως περιοχή Πολέμου: δύο έννοιες που συναντάμε σε διάφορα κείμενά σας. Μπορείς να μας αναφέρεις συνοπτικά την πολιτική του ιταλικού κράτους ως μέλος του ΝΑΤΟ στο μέτωπο του Πολέμου στη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα στη Λιβύη; Πώς συνδέεται αυτή η πολιτική με την αντίστοιχη του εσωτερικού Πολέμου ενάντια στους μετανάστες και τους πρόσφυγες;

Όσον αφορά τη Λιβύη, το ιταλικό κράτος βρέθηκε αναγκασμένο να ακολουθήσει κατά πόδας τις επιλογές που έγιναν από τη Γαλλία και τις ΗΠΑ για την καταστροφή της πολιτικής εμπειρίας της “Μεγάλης Αραβικής Λιβυκής Λαϊκής Σοσιαλιστικής Jamahiriya”. Με την καταστροφή της, αυτές οι χώρες έθεσαν υπό αμφισβήτηση και την προνομιούχα σχέση που η Ιταλία διατηρούσε με τη Λιβύη, περιορίζοντας σε κάποιο βαθμό τα οικονομικά συμφέροντά της. Η σημερινή συνθήκη πολιτικής-κοινωνικής-στρατιωτικής αστάθειας δεν κάνει άλλο από το ν’ αντικατοπτρίζει τη σύγκρουση ανάμεσα στις διάφορες ιμπεριαλιστικές χώρες. Επομένως, η Ιταλία εξαρχής κινήθηκε για τη διατήρηση της θέσης της. Η παραγωγή της [πετρελαϊκής πολυεθνικής ιταλικών συμφερόντων] ΕΝΙ στη Λιβύη είναι σήμερα ήδη μεγαλύτερη από εκείνη που είχε πριν τη σύγκρουση. Θα ήταν ακόμα μεγαλύτερη αν ξεκινούσε η λειτουργία -έστω και ενός μέρους– των εγκαταστάσεων που σήμερα, αν και είναι άθικτες, παραμένουν παροπλισμένες. Επομένως, από την αρχή του πολέμου η ΕΝΙ δεν έχασε τις θέσεις της σε σύγκριση με άλλες χώρες. Αυτό που έκανε ήταν να καθυστερήσει, ή να σταματήσει προσωρινά, μερικούς από τους σχεδιασμούς της. Είναι λογικό, λοιπόν, να υποθέσουμε ότι η ιταλική κυβέρνηση και η ΕΝΙ, με τη διπλωματία και το στρατό, θέλουν να επεκτείνουν τον κύκλο εργασιών τους στη Λιβύη μέσα από το θάνατο και την καταστροφή που συνεχίζουν να ματώνουν την αφρικανική χώρα – και που θ’ αυξηθούν σε περίπτωση που επεκταθεί η δυτική στρατιωτική παρουσία στα εδάφη της.

Η ιταλική κυβέρνηση παρουσίασε στις Βρυξέλλες το “Migration Compact”, ένα σχέδιο για τη διαχείριση της μετανάστευσης από την Αφρική στην Ευρώπη. Το συγκεκριμένο σχέδιο περιγράφεται από τα ΜΜΕ ως παρόμοιο με την πρόσφατη αντίστοιχη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, με τη Λιβύη -μέσα από τη λήψη ευρωπαϊκών κονδυλίων- να έχει ένα ρόλο αντίστοιχο μ’ εκείνον της Τουρκίας. Επίσης, στις 15 του περασμένου Μάρτη στη Ρώμη, στο πρώην αεροδρόμιο του Centocelle και νυν Διυπηρεσιακή Επιχειρησιακή Διοίκηση, συναντήθηκαν οι εκπρόσωποι 30 χωρών για να συζητήσουν τις λεπτομέρειες σχετικά με την επικείμενη στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη. Η Ιταλία αναμένεται ν’ αναλάβει τη διοίκηση της αποστολής, της οποίας η επιχειρησιακή έδρα αναμένεται να εγκατασταθεί ακριβώς εκεί, στο πρώην αεροδρόμιο του Centocelle. Τα διαφορετικά συμφέροντα και οι αντιθέσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών χωρών έχουν εμποδίσει ως τώρα αυτά τα σχέδια, μέσα από την εργολαβική ανάθεση της διεξαγωγής της σύγκρουσης στο λιβυκό έδαφος στις διάφορες μιλίτσιες και τις τοπικές φατρίες. Η νέα κυβέρνηση κινήθηκε με βάση τη συνέχεια αυτών των πολιτικών, ενισχύοντας το στρατιωτικό έλεγχο τόσο των εδαφών όσο και των θαλάσσιων εκτάσεων.

Ο ιταλικός ιμπεριαλισμός -στο εσωτερικό της ΕΕ- στοχεύει στην ανάληψη της διαχείρισης και του ελέγχου της μεταναστευτικής εργατικής δύναμης. Όμως στον Νίγηρα συγκρούεται με τα συμφέροντα της Γαλλίας στη γαλλόφωνη Αφρική, όπως είχε συμβεί και με τον Σαρκοζί το 2011, την εποχή της εισβολής στη Λιβύη του Καντάφι. Οι συγκρούσεις αυτών των ημερών, στις αρχές του Σεπτέμβρη, στην Τρίπολη αντικατοπτρίζουν αυτές τις αντιθέσεις. Η σύγκρουση στη Λιβύη αποτελεί κομμάτι μιας μεγαλύτερης σύγκρουσης που διεξάγεται στις χώρες που βρέχονται από τη Μεσόγειο και στην Αφρική. Πρόκειται για έναν οικονομικό πόλεμο που βλέπει μέσα από τη ροπή προς τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο τη λύση των αντιθέσεων που βάθυναν μέσα στην κρίση. Γι’ αυτόν το λόγο εμείς ορίζουμε τη Μεσόγειο ως περιοχή πολέμου. Μέσα σ’ αυτό το πολιτικό πλαίσιο, η Ιταλία -σε σύνδεση με το ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ και την ΕΕ- κατέχει ένα βασικό ρόλο. Αρκεί να δούμε τον τρόπο με τον οποίο έγινε η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών μέσα από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της FRONTEX ή την αύξηση της παρουσίας στρατιωτικών δομών και βάσεων, καθώς και την αντίστοιχη των στρατιωτικών ασκήσεων.

Παράδειγμα αυτής της κλιμάκωσης αποτελεί το επίπεδο της στρατιωτικοποίησης στη Σικελία. Σήμερα, καμία καπιταλιστική χώρα δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει από μόνη της έναν πόλεμο μακράς διαρκείας. Εδώ και 20 χρόνια παρακολουθούμε ένα διάχυτο, ένα διαρκή πόλεμο. Έναν πόλεμο που εξελίσσεται μέσα από μικρές επεμβάσεις που δεν οδηγούν σε λύσεις, που επιδεινώνουν το γενικό πλαίσιο του οποίου η οικονομική κρίση έχει ανατρέψει όλα τα σενάρια. Ένα διαρκή πόλεμο ενάντια στους λαούς που μπορεί ν’ αντιμετωπιστεί μονάχα μέσα από την ανάπτυξη ενός ισχυρού μετώπου αντιιμπεριαλιστικής αντίστασης.

Θέλεις να μας πεις κάποια πράγματα για τους κοινωνικούς-ταξικούς αγώνες που εξελίσσονται σήμερα στην Ιταλία, σε σχέση μ’ εκείνους τους αγώνες -που κατά τη γνώμη σας- βρίσκονται στο πιο προωθημένο σημείο ενάντια στο κράτος, το κεφάλαιο, το φασισμό και τον ιμπεριαλισμό;

Στην Ιταλία, οι πιο σημαδιακοί αγώνες διεξάγονται στον κλάδο του Logistics, στον κλάδο της εκφόρτωσης, μεταφοράς και αποθήκευσης εμπορευμάτων. Σ’ αυτόν τον κλάδο δραστηριοποιούνται “ψεύτικοι” συνεταιρισμοί που αντλούν εργατική δύναμη -αποτελούμενη κυρίως από μετανάστες- με πολύ χαμηλά μισθολογικά επίπεδα και συνθήκες εντατικοποιημένης εκμετάλλευσης. Ο αγώνας διεξάγεται μέσα από μαχητικά συνδικάτα βάσης, τα οποία είχαν την ικανότητα να μην περιοριστούν στα οφθαλμοφανή, αλλά ν’ ανατρέξουν συνολικά την καπιταλιστική αλυσίδα και να φτάσουν μέχρι μεγάλες πολυεθνικές όπως η Ikea, η Bennet, η Leroy Merlin, που δίνουν εργολαβικά τις δουλειές στους συνεταιρισμούς. Στο συγκεκριμένο κλάδο ακόμα και παραδοσιακές μορφές πάλης όπως οι απεργιακές φρουρές αποδείχτηκαν πολύ αποτελεσματικές, αφού μπλοκάρουν την κυκλοφορία των εμπορευμάτων, δημιουργώντας σημαντική ζημιά για την εργοδοσία. Συχνά αυτό το είδος των αυτόνομων αγώνων δέχτηκε τις επιθέσεις της αστυνομίας, αλλά εξίσου συχνά κατάφερε να αποσπάσει σημαντικές αυξήσεις στους μισθούς και βελτιώσεις των κανονισμών εργασίας. Αυτοί οι αγώνες λειτούργησαν ως παράδειγμα προς μίμηση και συνεχώς εξαπλώνονται. Ο αγώνας και η ενότητα των εργαζομένων που εκφράστηκε επιτρέπει την αναπαραγωγή των προδρομικών στοιχείων που είναι απαραίτητα για το σχηματισμό ενός νέου διεθνούς μητροπολιτικού προλεταριάτου, το οποίο έχει συνείδηση της εκμετάλλευσης που υφίσταται και αναγνωρίζει τον εχθρό που έχει μπροστά του. Βρισκόμαστε ακόμα σε μια φάση αδυναμίας, όμως τα θετικά στοιχεία που προέκυψαν απ’ αυτόν τον κύκλο αγώνα είναι σημαντικές βάσεις για την οικοδόμηση της ισχύος μιας εργατικής τάξης αυτόνομης και ανταγωνιστικής ενάντια σ’ αυτό το σύστημα.

Στον αγροτικό τομέα υπάρχουν ακόμα μορφές δουλοπαροικίας, συνηθισμένες στη νότια Ιταλία, που αναπτύχθηκαν περαιτέρω με την άφιξη των μεταναστών. Στις περιοχές της Καλαβρίας και της Πούλιας έχουν δημιουργηθεί τεράστιες παραγκουπόλεις με άθλιες συνθήκες υγιεινής και ζωής. Σ’ αυτές τις παραγκουπόλεις έχουν ξεσπάσει εξεγέρσεις και συγκρούσεις με τις τοπικές μαφίες. Η δουλειά στα χωράφια είναι πολύ σκληρή, με ωράρια που φτάνουν τις 15-16 ώρες την ημέρα και με ωρομίσθια που κυμαίνονται γύρω στα 3 ευρώ. Αυτοί οι εργαζόμενοι οργανώνονται στις διάφορες συνδικαλιστικές δομές. Με δεδομένες, όμως, τις πιέσεις και τους εκβιασμούς που υφίστανται πρόκειται για μια μακρόχρονη διαδικασία, η οποία απαιτεί τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη από την πλευρά των εδαφικοποιημένων δομών που αγωνίζονται ενάντια στην εκμετάλλευση και το ρατσισμό.

Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘70 ξεκίνησε μια διαδικασία διάλυσης των μεγάλων παραγωγικών εγκαταστάσεων. Μια επανάσταση στην οργάνωση της εργασίας, συνδεδεμένη με την καταστολή των επαναστατικών υποκειμενικοτήτων που είχαν οδηγήσει το σύστημα σε κρίση, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα μέσα στα μεγάλα εργοστάσια στην Ιταλία σήμερα να έχει απομείνει ελάχιστη εργατική συγκρουσιακότητα. Οι αγώνες που δίνονται είναι κυρίως αντιστασιακοί, ενάντια στην ανάθεση έργων έξω από τα εργοστάσια, ενάντια στις απολύσεις και το κλείσιμο των εργοστασίων. Όμως είναι λίγες οι φορές που καταφέρνουν να βάλουν μέσα στη σύγκρουση τις ανάγκες και τα συμφέροντα της Τάξης. Πρόσφατα σχηματίστηκε ένα αυτόνομο συντονιστικό των εργατών της FCA (πρώην FIAT) στα εργοστάσια στο Pomigliano, στο Termoli και το Melfi ενάντια στις πολιτικές απολύσεις μερικών εργατών και ενάντια στο επαπειλούμενο κλείσιμο και τον περιορισμό της παραγωγής των συγκεκριμένων εργοστασίων. Προς το παρόν πρόκειται για ένα μειοψηφικό κίνημα, αλλά θα μπορούσε ν’ αναπτυχθεί περαιτέρω σε περίπτωση που προχωρήσει η αναδιάρθρωση που έχει εξαγγελθεί από τη διεύθυνση της συγκεκριμένης πολυεθνικής. Γύρω απ’ αυτήν την εμπειρία και τους αγώνες των εργαζομένων στον κλάδο του Logistics δημιουργούνται συντονιστικά και αναπτύσσονται μορφές διασύνδεσης που συγκλίνουν γύρω από ενωτικές πρωτοβουλίες αγώνα, επανενώνοντας τον ευρύτερο αντικαπιταλιστικό και ταξικό χώρο. Ο σχηματισμός ενός μετώπου αγώνα που θα είναι ικανό ν’ απαντήσει στην καπιταλιστική επίθεση στην Ιταλία, η οποία σήμερα εκφράζεται από την κυβέρνηση 5 Αστέρων – Λέγκας, είναι μια προτεραιότητα. Πρόκειται για εκείνες τις διαδικασίες πολιτικής-κοινωνικής ανασύνθεσης που ορθά προκύπτουν μέσα στο πεδίο των αγώνων. Οι αντιθέσεις που βρίσκουμε σήμερα μπροστά μας ανοίγουν έτσι κι αλλιώς πολυάριθμες δυνατότητες για τους επαναστάτες. Όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποκρύψουμε το γεγονός ότι από την ατζέντα του κινήματος λείπει η ανάλυση γύρω από την απουσία μιας επαναστατικής Οργάνωσης. Πέρα από τους αγώνες που κινούνται μέσα στην αντίθεση κεφαλαίου-εργασίας, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε και στην αντίσταση του κινήματος ΝΟ TAV στη Val Susa, η οποία και έδωσε ώθηση και σε άλλες κινητοποιήσεις σε διάφορα μέρη, με περιβαλλοντικές θεματικές και ενάντια στην ολοένα και πιο ασφυκτική στρατιωτικοποίηση. Ενδεικτικά αναφέρουμε τον αγώνα ενάντια στον TAP (Trans Adriatic Pipeline), τον αγωγό που θα διασχίζει 870 χλμ στην Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική για να καταλήξει στην περιοχή του Lecce και να συνδεθεί με το ιταλικό δίκτυο μεταφοράς αερίου. Πρόκειται για ακόμη ένα έργο που διαχειρίζονται οι μεγάλες πολυεθνικές της ενέργειας, οι οποίες και πρωταγωνιστούν στους εξελισσόμενους οικονομικούς και στρατιωτικούς πολέμους.

“Αγωνιζόμαστε για να κάνουμε τους ανθρώπους να θυμούνται”: Συνέντευξη του συγγραφέα Τάσου Κατσαρού στην “Έφοδο στον Ουρανό”.


Συνέντευξη με τον Τάσο Κατσαρο, συγγραφέα των βιβλίων “Οι αντάρτες δεν προσκυνούν (μάχες του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη)” και “Μια απόφαση μάχομαι μέχρι το τέλος”, που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Διάδοση.

Από το δεύτερο τεύχος (Ιούνης 2018) της έντυπης παρέμβασης δρόμου της Ταξικής Αντεπίθεσης “Έφοδος στον Ουρανό”.

 

Έχεις γράψει δυο βιβλία με ιστορικό περιεχόμενο, αλλά με τα μάτια όχι στραμμένα προς το παρελθόν αλλά προ το μέλλον. Τι θεωρείς πως έχει να μας διδάξει στην παρούσα ιστορική στιγμή η ιστορική εμπειρία της αντίστασης ενάντια στην τριπλή κατοχή αρχικά κι έπειτα ενάντια στον μοναρχοφασισμό και τον βρετανικό και αμερικάνικο ιμπεριαλισμό;

Καταρχήν θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την φιλοξενία που μου κάνατε στην καινούργια αυτή δημιουργία της έντυπης παρέμβασης στην πόλη και εύχομαι αυτή η παρέμβαση να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα στους στόχους που βάζετε.

Πολύ σωστά είπατε πως οι δύο ιστορικές μου έρευνες έχουν ως στόχο το να κατορθώσουμε να σχεδιάσουμε κομμάτια από το μέλλον. Και βέβαια, τα βιβλία αυτά είναι στρατευμένα στην υπόθεση της εργατικής τάξης.

Το ότι εντάσσονται στο χώρο της επαναστατικής Αριστεράς δεν σημαίνει πως κρύβονται κάποια ιστορικά γεγονότα ή πως αλλοιώνονται κάποια άλλα. Απλά θεωρώ πως, όπως στην τέχνη και στη διανόηση, έτσι και στην ιστορική έρευνα υπάρχουν δύο κατηγορίες ανθρώπων που αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικούς κόσμους. Αυτοί που γράφουν για να κάνουν τον κόσμο να θυμάται και αυτοί που γράφουν για να κάνουν τον κόσμο να ξεχνά. Και οι μεν και οι δε είναι στρατευμένοι, σε διαφορετικά όμως στρατόπεδα. Οι δεύτεροι, οι θιασώτες της Τέχνης για την Τέχνη, που απαξιώνουν, όπως λένε, τη στρατευμένη Τέχνη και θεωρούν τους εαυτούς τους ελεύθερους και ανεξάρτητους, που δημιουργούν ανεπηρέαστοι τα έργα τους, είναι αυτοί που τους ανοίγονται οι πόρτες διάπλατα σε επιδοτήσεις από Ευρωπαϊκά προγράμματα και υπουργεία. Οι παραπάνω είναι στρατευμένοι στο πλευρό των καπιταλιστών, διότι επιδιώκουν να κάνουν τον κόσμο να ξεχνά. Υπό αυτήν την έννοια, αν και εγώ έκανα μια καταγραφή των δολοφονιών της κατοχικής περιόδου στη Θεσσαλονίκη και κατέληγα στο συμπέρασμα ότι είναι κακή η βία από όπου και αν προέρχεται, χωρίς να εξετάσω σοβαρά τις αιτίες και τα συμφέροντα που οδηγούσαν τους ανθρώπους στη βία, θα κατατασσόμουν και εγώ ανάμεσα σε όσους επιδιώκουν τη λήθη.

Η άλλη κατηγορία, οι καλλιτέχνες και οι διανοούμενοι της τάξης μας, οι εργάτες του πνεύματος που δεν θεωρούν τον εαυτό τους κάτι διαφορετικό από το σύνολο της τάξης, παλεύουν δυστυχώς μόνοι, χωρίς να έχουν κατορθώσει να δημιουργήσουν μια πολιτιστική συλλογικότητα, πόσο μάλλον να ενταχθούν σε μία πολιτική. Αυτοί οι άνθρωποι, οι περισσότεροι άγνωστοι ακόμη και σε εμάς, προσπαθούν εξατομικευμένα να συνδυάσουν το κομμάτι της επιβίωσης με αυτό της δημιουργίας της προλεταριακής τέχνης. Είναι αυτοί που αγωνίζονται για να κάνουν τους ανθρώπους να θυμούνται.

Θεωρώ πως το ότι εμείς σήμερα υπάρχουμε έχοντας διαμορφωμένη μια αντικαθεστωτική και επαναστατική κουλτούρα έχει ακριβώς να κάνει με τους πολύ σημαντικούς αγώνες που έδωσαν οι πολιτικοί μας πρόγονοι την περίοδο της κατοχής και του εμφυλίου.

Με βάση λοιπόν αυτές τις δύο ιστορικές έρευνες που έκανα, είναι εντυπωσιακό κανείς να δει το τι σημαντική δουλειά είχαν κάνει οι άνθρωποι του παράνομου ΚΚΕ, όχι μόνο την περίοδο της κατοχής αλλά και δύο δεκαετίες πριν. Προφανώς, δεν αναφέρομαι μονάχα στον παράνομο μηχανισμό του Κόμματος που την κρίσιμη στιγμή της κατοχής έφτιαξε τις κατάλληλες δομές και οργανώσεις όπως την Εθνική Αλληλεγγύη (Ε.Α.) και το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) που έσωσαν τον κόσμο απ’ την πείνα. Αλλά, θα πρέπει να δούμε τα αίτια που εκείνοι οι λίγοι άνθρωποι κατάφεραν να φτιάξουν και να καθοδηγήσουν ένα απ’ τα δυνατότερα αντιφασιστικά κινήματα στην Ευρώπη. Οι αιτίες κατά τη γνώμη μου ήταν τρεις: Η πρώτη ήταν ότι το κόμμα είχε τον κατάλληλο μηχανισμό που κατάφερε να λειτουργήσει μέσα σε συνθήκες παρανομίας. Βέβαια κι άλλες υπεραριστερές οργανώσεις είχαν τέτοιους μηχανισμούς χωρίς όμως να κατορθώσουν να επηρεάσουν τις μάζες. Η δεύτερη αιτία που είναι και η ουσιαστική είναι ότι οι παλιοί κομμουνιστές της δεκαετίας του ’20 και ’30 είχαν σαν συνείδηση ότι θα πρέπει να βρίσκονται και να δουλεύουν μέσα στις μάζες, είτε αυτές ήταν εργατικές είτε φτωχές αγροτικές. Αυτό συνέβαινε διότι και οι ίδιοι ήταν εργάτες και έβλεπαν τι ήταν καλό για την τάξη τους και αυτό προωθούσαν. Ήταν δίπλα στους φτωχούς αγρότες με κατεστραμμένη τη σοδειά να τους υπερασπιστούν από τους φοροεισπράκτορες όταν αυτοί έρχονταν να εισπράξουν τον φόρο και τους έτρεπαν σε φυγή. Πρωτοστατούσαν οι ίδιοι άνθρωποι στη δημιουργία αγροτικών συνεταιρισμών. Οι πρωτοπόροι κομμουνιστές εργάτες είχαν συνείδηση πως αν δεν πάρεις το σύνολο της τάξης με το μέρος σου, δεν μπορείς να πας μακριά. Θα περιθωριοποιηθείς. Και για να πάρεις το σύνολο της τάξης σου θα πρέπει να δεις τα δικά σου ατομικά συμφέροντα ίδια με τα συμφέροντα των υπολοίπων της τάξης. Για αυτό καθόντουσαν υπομονετικά μετά τη δουλειά στις εργατικές λέσχες και μαζί με τους εργάτες διαμόρφωναν τα αιτήματα που θωρούσαν ότι ήταν εφικτά για την καλυτέρευση της ζωής των εργατών. Οι ίδιοι πρωτοπόροι εργάτες ήταν αυτοί που οργάνωναν εργατικές λέσχες και βιβλιοθήκες για την αυτομόρφωση των εργατών γιατί είχαν συνείδηση ότι σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους οι άνθρωποι αλλάζουν τόσο τη ζωή όσο και την ίδια τους τη συνείδηση. Έτσι, οι κομμουνιστές του μεσοπολέμου δουλεύοντας ασταμάτητα για το χτίσιμο του κόμματος και των οργανώσεών του περίμεναν την ιστορική ευκαιρία για να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο πολιτικό γίγνεσθαι. Και αυτή η στιγμή ήρθε με την ιταλική εισβολή και τη γερμανική κατοχή, όπου η λούμπεν αστική τάξη της Ελλάδας είτε το έσκασε από τη χώρα αφήνοντας εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να πεθάνουν από την πείνα είτε συνεργάστηκε ανοιχτά με τους φασίστες κατακτητές για να διατηρήσει τα προνόμιά της. Έτσι, οι Έλληνες κομμουνιστές αξιοποιώντας σωστά αυτό το κενό εξουσίας μπήκαν μπροστά και δημιούργησαν ένα από τα σημαντικότερα αντιφασιστικά κινήματα στην Ευρώπη.

Τρίτη και εξίσου σημαντική αιτία ήταν η προϋπόθεση να μη διαλυθεί το κόμμα με τις οργανώσεις του που ήταν η μήτρα όλης αυτής της δημιουργίας αυτής της νέας κατάστασης. Όσο σημαντικό ήταν για τους κομμουνιστές και το λαό να μη διαλυθεί το ΚΚΕ, άλλο τόσο σημαντικό ήταν για το αστικό κράτος να το διαλύσει. Από το 1929 με τη θέσπιση του “ιδιώνυμου” από τον Βενιζέλο μέχρι την κατάρρευση της δικτατορίας των συνταγματαρχών το 1974.

Οι προσπάθειες αυτές γίνονταν με πολλούς τρόπους και με όλα τα μέσα. Κάποιο γεγονός που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό και μου το εξιστόρησε κάποιος παλιός αντάρτης και μετέπειτα πολιτικός κρατούμενος είναι: Τα πρώτα χρόνια μετά την ήττα του Εμφυλίου, το κράτος έβαλε τους χιλιάδες πολιτικούς κρατούμενους σε κοινές ακτίνες με τους ποινικούς με σκοπό, όπως μου είχε πει, να τους χαλάσουν. Να γίνουν οι πολιτικοί, ποινικοί. Να, όμως, που το κόμμα είχε φτιάξει ισχυρές δικλίδες αυτοπροστασίας, που όχι μόνο δεν έγινε αυτό, αλλά όπως μου είπε ο αγωνιστής όταν έβλεπαν κάποιον καλό άνθρωπο μικροποινικό, κατάφερναν αυτοί να τον πάρουν μαζί τους. Τότε ήταν που το κράτος αποφάσισε να χωρίσει τις ακτίνες σε ποινικούς και πολιτικούς. Και πάνω σε αυτό ένα γεγονός που μου εξιστόρησε ο ίδιος αγωνιστής και έχει να κάνει με το ήθος και την ακεραιότητα του επαναστάτη είναι: θα πρέπει να ήταν αρχές του ’50 στις φυλακές της Αίγινας όταν διατάσσονται από τη διεύθυνση της φυλακής να βγουν έξω στο προαύλιο όλοι οι κρατούμενοι, πολιτικοί και ποινικοί, για να γίνει έλεγχος στα κελιά. Γρήγορα έγινε κατανοητό απ’ όλους ότι είχε γίνει κάποια κλοπή στη φυλακή. Βγαίνουν έξω οι δεσμοφύλακες με τον διευθυντή πρώτο και χωρίζουν πολιτικούς από ποινικούς. Ο διευθυντής που ήταν γνωστός για την απάνθρωπη συμπεριφορά του διατάζει του δεσμοφύλακες να ψάξουν. Ξεκινούν αμέσως οι φύλακες τον έλεγχο μόνο στις πτέρυγες των ποινικών. Τότε, πετάγεται ο αρχηγός τους και με ένα παράπονο αδικημένου ρωτάει δυνατά: «Γιατί μόνο εμάς και όχι αυτούς;». και ο διευθυντής απαντά αφρισμένος από τη λύσσα με ένα αίσθημα ηττημένου ανθρώπου που έχει χάσει τα πάντα: «Γιατί αυτοί δεν κλέβουνε, ρε… Δεν κλέβουνε!».

Υπό αυτή την έννοια, οι παλιοί αγωνιστές θεωρούσαν πως ήταν τιμή τους να συμμετέχουν στο κόμμα γιατί γνώριζαν ότι υπηρετούσαν ανιδιοτελώς την τάξη τους και μέσα απ’ αυτή την οργάνωση, διαμορφώνονταν και οι ίδιοι πιο ολοκληρωμένοι και σωστοί άνθρωποι. Αυτό το ήθος, αυτή η ηθική υπεροχή της Αριστεράς, που κατάφερε τότε να μη διαλυθεί, είναι αυτό που πιστεύω πως χρειάζεται για τη δημιουργία του καινούριου που θα αντικαταστήσει τη σημερινή παρακμή στο σύνολο των κοινωνικών σχέσεων.

– Υπάρχει εδώ και χρόνια μια απόπειρα απονοηματοδότησης από την ΕΕ της ημέρας της αντιφασιστικής νίκης των λαών (9η Μάη), που έχει οριστεί ως “ημέρα της Ευρώπης”. Ταυτόχρονα από τους ίδιους κύκλους επιχειρείται η ανιστόρητη εξίσωση ναζισμού και κομμουνισμού, ενώ σε πολλές χώρες ο κομμουνισμός ποινικοποιείται και τίθεται εκτός νόμου. Πως μπορούμε να αντισταθούμε απέναντι σ΄ αυτήν την ιδεολογική επίθεση του κεφαλαίου, που λειτουργεί συμπληρωματικά με την υλική επίθεση που δέχονται οι καταπιεσμένοι;

Στις 9 Μαΐου του 1950 ο Γάλλος υπουργός εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν καλούσε τη Γερμανία, τη Γαλλία και άλλες δυτικές χώρες τότε να ενώσουν την παραγωγή τους στον άνθρακα και τον χάλυβα δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για το σχηματισμού αυτού που σήμερα λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε).

Δεν είναι η πρώτη φορά και σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία όπου το σύστημα προσπαθεί να επισκιάσει σημαντικά ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα ώστε να αναστρέψουν την πραγματικότητα. Αυτό μπορούμε να το διακρίνουμε σε κάθε έκφανση της καθημερινής ζωής. Απ’ την προσπάθεια επαναφομοίωσης του Τσε, του Άρη ως και της ίδιας της ρώσικης επανάστασης πρόσφατα. Ο στόχος είναι προφανής. Να καταστήσουν ακίνδυνα όλα τα παραπάνω σύμβολα, τοποθετώντάς τα οριστικά στο μουσείο της ιστορίας. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες προχωρούν και στην παραχάραξη της ιστορίας εξισώνοντας τον ναζισμό με τον κομμουνισμό. Άλλωστε όποιος ελέγχει το παρελθόν ελέγχει και το μέλλον.

Για να αντισταθούμε σ’ αυτήν την ιδεολογική και πολιτική επίθεση θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να στοχεύουμε στην πολιτική οργάνωση της τάξης μας σε όλα τα πεδία, όπως κι αυτό της μάχης με την ιστορική μνήμη.

Ένα κομμάτι όπου πιστεύω πως το κίνημα υστερεί σημαντικά και θα πρέπει να μας απασχολήσει σοβαρά είναι το ζήτημα της γλώσσας. Σήμερα, ούτε η «ξύλινη», οικονομίστικη γλώσσα του παρελθόντος, ούτε η καταθλιπτική αναρχική, όπου κανείς μπορεί να διακρίνει εύκολα τα πολιτικά αδιέξοδα του συγκεκριμένου χώρου, μπορούν πλέον να συγκινήσουν κανέναν. Το γλωσσικό σύστημα είναι η κατοικία της εξουσίας που αναλαμβάνει να μεταδώσει τα μηνύματά της και να τα επιβάλει στις μάζες. Για εμάς ο εξανθρωπισμός της γλώσσας πρέπει να βαδίζει μαζί με τον εξανθρωπισμό των ανθρώπων. Σήμερα, μαζί με την παρακμή του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος βιώνουμε και την παρακμή της ριζοσπαστικής σκέψης.

Όπως αναφέρει ένας από τους εξεγερμένους του Μάη του ’68, ο Μ. Καγιατί: «η εξουσία δεν δημιουργεί τίποτα, μόνο επαναφομοιώνει. Οι λέξεις που δημιούργησαν μέχρι χτες την επαναστατική κριτική είναι σαν τα όπλα που άφησαν οι παρτιζάνοι στα πεδία των μαχών, που περνούν στα χέρια της αντεπανάστασης, όπως οι αιχμάλωτοι πολέμου, υποτάσσονται στο καθεστώς των καταναγκαστικών έργων. Από τη στιγμή που απομακρύνεται η πρακτική αυτή θεώρηση, τότε αρχίζουν να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την επαναφομοίωση της επαναστατικής θεωρίας από την πλευρά του συστήματος». Και οι άνθρωποι του θεάματος, όπως και οι διανοούμενοι του συστήματος, αναλαμβάνουν να διαβρώσουν με τον τρόπο που αυτοί γνωρίζουν καλά το προλεταριάτο και την επαναστατική του θεωρία.

Τις τελευταίες δεκαετίες το σύστημα κατόρθωσε να κατακερματίσει τη γλώσσα και να την υποβιβάσει σε μια ψευδοεπικοινωνιακή γλώσσα – εμπόρευμα, που δημιουργεί ανεστραμμένη πραγματικότητα, κάνοντας την αλήθεια ψέμα και το ψέμα αλήθεια. Το σύγχρονο επαναστατικό κίνημα οφείλει να δημιουργήσει τη δική του αισθητική, χρησιμοποιώντας μια πλούσια γλώσσα που σήμερα το σύστημα επιδιώκει να εξαφανίσει μαζί με την επικοινωνία των ανθρώπων. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια με τους υπολογιστές και τα smartphones οι νέοι άνθρωποι έχουν πάψει ακόμη και να μιλούν.

Οι επαναστάτες του σήμερα αν θέλουν να πρωταγωνιστήσουν στο πολιτικό – ιστορικό γίγνεσθαι πέρα του ότι θα πρέπει να μελετούν πολιτική ιστορία, φιλοσοφία, πολιτική οικονομία, οφείλουν να γίνουν άριστοι γνώστες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Έτσι θα κατορθώνουν να διαβάζουν σωστά το τι κρύβει μια πολιτική δήλωση για να μπορούν να το εξηγούν και να το μεταλαμπαδεύουν και στους υπόλοιπους ανθρώπους.

Continue reading “Αγωνιζόμαστε για να κάνουμε τους ανθρώπους να θυμούνται”: Συνέντευξη του συγγραφέα Τάσου Κατσαρού στην “Έφοδο στον Ουρανό”.

Συνέντευξη του Μοχάμεντ Κατίμπ, εκπρόσωπου του PFLP στην Ελλάδα

 Πρεσβεία Ισραήλ, Αθήνα 15 Μάη 2018

Συνέντευξη του Μοχάμεντ Κατίμπ, εκπρόσωπου του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP) στην Ελλάδα.  Από το πρώτο τεύχος της έντυπης πολιτικής παρέμβασης της Ταξικής Αντεπίθεσης  “Έφοδος στον Ουρανό” (Απρίλης 2018)

Ποιες θεωρείς πως είναι οι επιδιώξεις των ΗΠΑ με την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ; Πως εντάσσεται αυτή η κίνηση στους ευρύτερους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς στη Μέση Ανατολή;

Σχετικά με την πρώτη ερώτηση: μετά την απόφαση αυτή, το ζήτημα αυτό, πέρα από την Παλαιστίνη, έχει ανοίξει και διεθνώς στο κίνημα αλληλεγγύης σε όλο τον κόσμο. Στην πραγματικότητα, δεν θεωρούμε πως αυτή η απόφαση πρόκειται να αλλάξει κάτι ουσιαστικό, είναι μια συμβολική ανακοίνωση. Το 1995, το αμερικανικό Κογκρέσο αποφάσισε την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, αλλά για τον παλαιστινιακό λαό αυτό δεν άλλαζε τίποτα γιατί στην πραγματικότητα όλη η Ιερουσαλήμ -όχι ως διαιρεμένη αλλά ενιαία- βρίσκεται υπό κατοχή. Επομένως, αυτή η συμβολική κίνηση είναι ένα σόου προς εμάς και τη διεθνή κοινότητα το οποίο δεν έχει να κάνει τόσο με την Παλαιστίνη όσο κυρίως με την εσωτερική κάτασταση στην Αμερική.

Για μας οι ΗΠΑ δεν είναι μόνο ένα καπιταλιστικό, ιμπεριαλιστικό σύστημα – πρόκειται για το μεγαλύτερο αποικιοκρατικό και κατοχικό κράτος στον κόσμο και το Ισραήλ είναι ένα μικρό παράδειγμα τους, μια κατοχική δύναμη στη Μέση Ανατολή. Οι ΗΠΑ χτίστηκαν επάνω στην καταπίεση των ιθαγενών λαών, επάνω στη σκλαβιά των μαύρων, όπως συνέβη με μας και το Ισραήλ, το οποίο χτίστηκε πάνω στη δολοφονία του παλαιστινιακού λαού και πάνω στην εκμετάλλευση του φθηνού παλαιστινιακού εργατικού δυναμικού ως δεύτερη και τρίτη τάξη μέσα στην ισραηλινή κοινωνία. Όταν βλέπουμε να γίνεται κάποια συνεδρίαση ή ψηφοφορία στα Ηνωμένα Έθνη και το Συμβούλιο Ασφαλείας, ποιά είναι τα κράτη που υποστηρίζουν πρώτα και κύρια το Ισραήλ; Είναι οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, όλα τα αποικιοκρατικά κράτη που χτίστηκαν με τον ίδιο τρόπο όπως το Ισραήλ. Για παράδειγμα δηλαδή, γιατί όχι η Κορέα ή η Ιαπωνία κλπ; Γιατί αυτά τα 4-5 συγκεκριμένα κράτη ανά τον κόσμο; Για αυτούς, το ζήτημα του Ισραήλ είναι πολύ ευαίσθητο γιατί ακριβώς ακουμπάει το νεύρο του συστήματος σε αυτές τις χώρες και οποιαδήποτε αλλαγή στην Παλαιστίνη, πέρα από την Ευρώπη που είναι πολύ κοντά, θα επηρεάσει και τις χώρες αυτές, γιατί ο παλαιστινιακός αγώνας αποτελεί ήδη πηγή έμπνευσης και έχει σχέσεις με τους λαούς που αγωνίζονται σε Αμερική, Καναδά, Αυστραλία, κλπ. Για παράδειγμα πέρυσι, διεξαγόταν ένας αγώνας των ιθαγενών ενάντια στην καναδική κυβέρνηση η οποία ήθελε να καταστρέψει ένα πάρκο για να φτιάξει έναν αγωγό· οι ιθαγενείς ντύνονταν με ρούχα παραλλαγής και ανέμιζαν τη σημαία του PFLP (Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης). Πώς υπήρχε αυτή η σύνδεση μεταξύ Παλαιστίνης και Κεμπέκ; Σίγουρα όχι επειδή τους επισκεπτόμασταν κάθε μέρα κι είχαμε ειδικές σχέσεις, αλλά επειδή ο αγώνας μας έχει πολλά κοινά στοιχεία.

Επιστρέφοντας λοιπόν στην αρχική ερώτηση για την ανακοίνωση του Τραμπ, θεωρούμε ότι ήταν κάτι θετικό για μας και το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης· σήμερα, οι Παλαιστίνιοι που διαδηλώνουν κατά της απόφασης αυτής φωνάζουν στους δρόμους: “οι ΗΠΑ είναι το κεφάλι του φιδιού”, ένα σύνθημα που δεν ήταν γενικά των Παλαιστινίων αλλά ήταν το σύνθημα του PFLP τη δεκαετία του ’60. Τώρα πια είναι ξεκάθαρο στον αραβικό κόσμο και την Παλαιστίνη τί είναι η Αμερική και ποιός είναι ο ιμπεριαλιστικός της ρόλος.

Ποιά ήταν η απάντηση του παλαιστινιακού λαού, των αντιστασιακών οργανώσεων και του αραβικού κόσμου στην απόφαση του Τραμπ;

Μετά την ανακοίνωση Τραμπ, υπήρξαν μαζικές κινητοποιήσεις και πολλές άλλες μορφές διαμαρτυρίας από το κοινωνικό κίνημα και τις πολιτικές οργανώσεις, αλλά αυτό συνέβαινε ούτως ή άλλως στην Παλαιστίνη. Ο παλαιστινιακός λαός διαδηλώνει σχεδόν κάθε μέρα εδώ και 70 χρόνια. Δεν υπήρξε κάτι το ιδιαίτερο πριν και μετά την απόφαση· το μεγαλύτερο όφελος όμως και αλλαγή ήταν το κίνητρο, ο λαός έγινε πιο έτοιμος να επιτεθεί στη νομιμοποίηση της Παλαιστινιακής Αρχής η οποία είχε χτιστεί πάνω στην πεποίθηση της διαδικασίας ειρήνευσης και του ρόλου των ΗΠΑ. Πλέον, η διαδικασία αυτή δεν αποτελεί λύση στα μάτια στου παλαιστινιακού λαού. Εμείς ως μέτωπο το γνωρίζαμε αυτό εξαρχής αλλά τώρα και ο λαός δεν πιστεύει σ’ αυτό. (Οπότε δεν πιστεύεις ότι υπήρξε κάποια αναβίωση των διαδηλώσεων ή κάτι;) Όπως ανέφερα, ούτως ή άλλως γίνονταν διαδηλώσεις, πάντα υπάρχει κάποιος λόγος για διαμαρτυρία. Για παράδειγμα μερικούς μήνες πριν, έλαβε χώρα η απεργία πείνας των πολιτικών κρατουμένων κι έτσι ο λαός ήταν όλη μέρα στους δρόμους. Τώρα, αντίστοιχα, συνέβη το ίδιο επειδή οι Αμερικάνοι έκοψαν τη χρηματοδότηση της Υπηρεσίας Παλαιστίνιων Προσφύγων. Επομένως, ως Παλαιστίνιοι και ως Εθνικο-απελευθερωτικό Μέτωπο, ανεξάρτητα απ’ το αν είναι μικρά ζητήματα μες τον αγώνα μας, κινητοποιούμασταν ενάντια σε όλα αυτά από την αρχή.

Με αφορμή τη σύλληψη της 16χρονης ακτιβίστριας Αχέντ Ταμίμι άνοιξε σε παγκόσμιο σχεδόν επίπεδο το ζήτημα των ανήλικων παλαιστινίων φυλακισμένων στις σιωνιστικές φυλακές. Ποιο είναι το νομικό πλαίσιο για την κράτηση ανήλικων στο Ισραήλ;

Η σύλληψη της Αχέντ Ταμίμι είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, όχι μόνο επειδή είναι 16 χρονών αλλά επειδή δεν είναι απλά ένα παιδί· είναι αγωνίστρια, έχει ιστορία, είναι μόνο 16 χρονών αλλά λίγους μήνες νωρίτερα μιλούσε με τη Λεϊλά Χαλέντ στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, είναι ακτιβίστρια, διαδηλώνει, σπουδάζει επομένως είναι παράδειγμα προς μίμηση για τους Παλαιστίνιους της ηλικίας της. Είναι πρότυπο για τη νεολαία γι’αυτό οι Ισραηλινοί φοβούνται εκείνη και την οικογένειά της τόσο πολύ -εκπροσωπεί τον αγώνα της νέας γενιάς.

Αυτό που βλέπουμε πολύ συχνά (αναφέρεται και στις ερωτήσεις) είναι ότι τα ζητήματα που αναφέρονται σχετικά με την Παλαιστίνη είναι πρώτα η ανακοίνωση Τραμπ, μετά η Ταμίμι κλπ – αυτό που φοβάμαι είναι μη γίνουμε σκόρπιες υποθέσεις ανά τον κόσμο, ο αγώνας μας να διαιρείται σε μια υπόθεση εδώ και μια εκεί. Για παράδειγμα σχετικά με την Αχέντ Ταμίμι: η Αχέντ δεν είναι η μόνη ανήλικη υπό κράτηση – αυτή τη στιγμή έχουμε περισσότερα από 400 παιδιά στις ισραηλινές φυλακές, κάποια από αυτά γεννήθηκαν μέσα στη φυλακή. Αυτό δεν είναι ένα αποδεκτό ζήτημα διότι εάν ο αγώνας μας διαιρεθεί σε περιπτώσεις, κάθε υπόθεση θα μελετάται ξεχωριστά και θα αναζητούνται ξεχωριστές λύσεις. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για μας διότι έτσι δεν βλέπουμε το πρόβλημα συνολικά· έτσι δεν βλέπουμε και τα 400 παιδιά που είναι φυλακισμένα κι αυτό μπορεί να θεωρείται κανονικό, να είναι αποδεκτό. Θα συζητούσαμε δηλαδή υποθέσεις ξεχωριστά, όπως το γιατί η Αχέντ Ταμίμι είναι στη φυλακή, λες κι η υπόλοιπη κατάσταση είναι φυσιολογική. Ακόμα όμως κι αν η Αχέντ δεν ήταν πολιτική ακτιβίστρια, ακόμα κι αν δεν είχε χαστουκίσει κανέναν ισραηλινό στρατιώτη, ό,τι κι αν είχε κάνει, δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να βρίσκεται κανένα παιδί στον κόσμο στη φυλακή. Επομένως, γιατί στην Παλαιστίνη; Αυτή είναι η εξήγηση του γιατί αυτός ο λαός βρίσκεται υπό κατοχή και εθνοκάθαρση τα τελευταία 50 χρόνια. Οπότε, η Αχέντ Ταμίμι είναι ένα πρότυπο, ένα “είδωλο” που εκπροσωπεί μια νέα γενιά αγωνιστών αλλά δεν είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση. Έχουμε 400 παιδιά φυλακισμένα, έχουμε 7.000 πολιτικούς κρατούμενους κι αυτό δεν είναι αποδεκτό.

Ποιό είναι το νομικό καθεστώς για την κράτηση ανηλίκων στο Ισραήλ;

Δεν υπάρχει νομικό καθεστώς, δεν υπάρχει νόμος καθόλου γιατί δεν υπάρχει δικαιοσύνη. Ακόμα κι αν συζητούσαμε το νομικό πλαίσιο αυτό είναι κάτι που δημιουργήθηκε από τους αποικιοκράτες, επομένως για μας, δεν χρειάζεται να μπούμε σ’αυτή τη συζήτηση διότι νομιμοποιεί αυτή την κατάσταση κι απλά μετά πρέπει να μπούμε στο νομικό κομμάτι. Για παράδειγμα, πας στο ισραηλινό δικαστήριο κι ο δικαστής είναι άποικος, ακόμα κι η δικηγόρος της (Ταμίμι) είναι Ισραηλινή κι ακόμα κι αν είναι ακτιβίστρια γιατί βρίσκεται στην Παλαιστίνη; Βρίσκεται στην Παλαιστίνη γιατί είναι κι αυτή κομμάτι της κατοχής. Έτσι, κατά τη γνώμη μου, όλο το σύστημα αντιπροσωπεύει το αποικιοκρατικό σύστημα κι όλα αυτά είναι εργαλεία της κατοχής γι’αυτό δεν πρέπει να ασχολούμαστε με αυτά. Όλοι αυτοί οι δικαστές θα έπρεπε να περάσουν από λαϊκό δικαστήριο και να εκτελεστούν διότι είναι εγκληματίες. Ακόμα κι ο δικαστής που δέχεται να δικάσει σ’αυτό το δικαστήριο απέναντι από ένα 16χρονο παιδί, αυτός που θα αγορεύσει και θα ακούσει και τις αγορεύσεις των δικηγόρων, αυτός δηλαδή που θα συμμετάσχει σ’όλη αυτή τη διαδικασία, είναι εγκληματίας: πόσο μάλλον η αστυνομία, οι Υπηρεσίες Πληροφοριών, οι ανακρίσεις, οι ανθρωποφύλακες, όλα αυτά είναι πολύ επικίνδυνα.

Κατά τη γνώμη μου, υπάρχει νομικό πλαίσιο δεν θα ήθελα όμως να μπω σε λεπτομέρειες γιατί είναι αχρείαστο και συνάμα επικίνδυνο· αυτό που πρέπει να σκεφτούμε είναι γιατί το Ισραήλ συλλαμβάνει παιδιά και τί μπορούμε να κάνουμε γι’αυτό γιατί αυτές οι τακτικές δεν χρησιμοποιούνται μόνο στο Ισραήλ αλλά και στις ΗΠΑ, κάποια στιγμή θα έρθουν και στην Ελλάδα και παντού. Γιατί όμως αυτή η τακτική είναι σημαντική για τις ιμπεριαλιστικές, καπιταλιστικές και αποικιοκρατικές δυνάμεις ανά τον κόσμο; Διότι αυτός είναι ο κόσμος που θέλουν και χρησιμοποιούν τα εργαλεία και τις μεθόδους τους για να καταπιέζουν το λαό, να ελέγχουν τις μάζες κι αυτό θέλουν να το διαχύσουν παντού. Για παράδειγμα εδώ στην Αθήνα, η αστυνομία που είναι αντιμέτωπη με τους διαδηλωτές, τα εργαλεία τους όπως τα δακρυγόνα κλπ, οι γνώσεις και τα υλικά, είναι εισαγόμενα από το Ισραήλ, και τα πουλάνε τόσο ακριβά γιατί είναι ήδη δοκιμασμένα -πάνω σε ποιούς;- στους Παλαιστίνιους.

Πρεσβεία ΗΠΑ, Αθήνα 15 Μάη 2018

Πόσοι πολιτικοί κρατούμενοι υπάρχουν σήμερα στις σιωνιστικές φυλακές και ποιες είναι οι συνθήκες κράτησης;

Όπως προανέφερα, σήμερα υπάρχουν περισσότεροι από 7.000 πολιτικοί κρατούμενοι όλων των ηλικιών· οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται στη φυλακή εδώ και πολύ καιρό, 15, 30 ή και 35 χρόνια· αντιπροσωπεύουν όλες τις γενιές. Εκεί είναι η νεολαία, στελέχη και τοπικοί ηγέτες, επίσης από τα πανεπιστήμια υπάρχουν τα κύρια στελέχη που ηγούνται του αγώνα τοπικά καθώς και τα παιδιά, η νέα γενιά· επομένως, αυτοί οι 7.000 πολιτικοί κρατούμενοι προήλθαν από μαζικές συλλήψεις -δεν είναι όπως εδώ στην Ελλάδα για παράδειγμα όπου πριν μερικούς μήνες συνελήφθησαν 9 Τούρκοι και Κούρδοι σύντροφοι, είναι διαφορετικά. Στην Παλαιστίνη, όποιος κάνει την οποιαδήποτε πράξη, ακόμα και ειρηνική δράση όπως η Αχέντ Ταμίμι, θα συλληφθεί, εξού και οι τόσες μαζικές συλλήψεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο διότι ποτέ ξανά δεν υπήρχαν τόσοι πολιτικοί κρατούμενοι. Πριν, το ’70 και το ’80, είχαμε 1.000 πολιτικούς κρατούμενους κι αυτό δεν ήταν αποδεκτό. Σήμερα, είναι 7.000, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι από τη Δυτική Όχθη, από χωριά και πόλεις.

Οι συνθήκες μέσα στις φυλακές είναι όλο και πιο δύσκολες. Όλα τα δικαιώματα που υπάρχουν στις ισραηλινές φυλακές κερδήθηκαν ένα προς ένα μέσω αγώνων. Για παράδειγμα, αν διαβάσουμε τη λογοτεχνία σχετικά με το κίνημα των παλαιστινίων κρατουμένων τις δεκαετίες ’60 και ’70 θα δούμε πως έκαναν μια μεγάλη απεργία πείνας για μήνες, πολλοί σύντροφοι και ακτιβιστές πέθαναν κατά τη διάρκεια αυτής της απεργίας πείνας για το δικαίωμα της απόκτησης στρωμάτων και μαξιλαριών. Μετά από αυτό, ξεκίνησαν να αγωνίζονται για το δικαίωμα στην εκπαίδευση. Επομένως, το κάθε δικαίωμα που κέρδισαν, από τα στρώματα και τα μαξιλάρια, μέχρι την εκπαίδευση, τον προαυλισμό της 1 ώρας κλπ, ήταν μέσα από σκληρό αγώνα· χάσαμε πολύ κόσμο μέσα. Για μας τους Παλαιστίνιους είναι μια πολύ δύσκολη συνθήκη αλλά οι νεολαίοι που μπαίνουν στη φυλακή είναι σημαντικοί πολιτικοί ηγέτες και ακτιβιστές, πρότυπα της αντίστασης. Έτσι, αποκαλούμε τη φυλακή σχολείο των ακτιβιστών γιατί μπαίνεις εκεί και βγαίνεις μετά από 2-3 χρόνια ως πολιτικός ηγέτης, ακόμη κι αν είσαι 16-17 χρονών· αλλάζεις πνευματικά, αλλάζεις γιατί βρίσκεσαι σε άμεση επαφή με τις κατοχικές δυνάμεις κάθε μέρα ως κρατούμενος, μαθαίνεις τη νοοτροπία τους, το πώς σκέφτονται, πώς σε βλέπουν, πώς σε αντιμετωπίζουν σε κοινωνικό επίπεδο, γιατί είσαι σε άμεση επαφή με το σύστημα – όταν πηγαίνεις στο δικαστήριο, στο νοσοκομείο κλπ βλέπεις πώς είναι αυτό χτισμένο στην ολότητά του, όχι μόνο δηλαδή όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με το στρατό, τα τανκς κλπ, όχι – έχεις αλληλεπίδραση ένας προς έναν, ξέρεις ποιος είναι ο εχθρός. Φυσικά, αυτό είναι κάτι πολύ δύσκολο και σκληρό αλλά είναι πολύ σημαντικό για το Παλαιστινιακό Απελευθερωτικό Κίνημα το να χρησιμοποιούμε την κάθε σκληρή εμπειρία και να τη μετατρέπουμε σε κάτι θετικό για τον αγώνα μας, αυτή είναι η επαναστατική στρατηγική μας· αυτό ισχύει και με την ανακοίνωση του Τραμπ – πρόκειται για κάτι που μπορεί να επηρεάσει τον αγώνα πολύ αρνητικά αλλά μπορούμε να το μετατρέψουμε σε κάτι που θα κινητοποιήσει τους ανθρώπους, να βγουν στους δρόμους στην Αθήνα, στο Λονδίνο, στην Παλαιστίνη, στα στρατόπεδα προσφύγων κλπ, να το μετατρέψουμε δηλαδή σε ένα χρήσιμο εργαλείο ενάντια στον εχθρό.

Κατά την ίδια λογική, γιατί έχουμε 7.000 πολιτικούς κρατούμενους; Γιατί, κατά τη γνώμη μου, εάν αυτοί οι 7.000 απελευθερωθούν θα είναι οι μόνοι ικανοί και έτοιμοι να ηγηθούν του Παλαιστινιακού Εθνικοαπελευθερωτικού Κινήματος, είναι εκείνοι που αγωνίζονται σε καθημερινή βάση, αντιστέκονται και βρίσκονται σε άμεση επαφή με τον εχθρό οπότε γι’ αυτό η παλαιστινιακή αστική τάξη και η παλαιστινιακή δεξιά τους φοβούνται, γι’αυτό συνεργάζονται με τους Ισραηλινούς και το λεγόμενο Συντονισμό Ασφαλείας, για να συλλάβουν αυτούς τους αγωνιστές οι οποίοι αποτελούν απειλή για τον κοινό μας εχθρό, την κατοχή και τις αποικιοκρατικές δυνάμεις στην Παλαιστίνη. Γι’αυτό το λόγο λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι είναι ηγέτες μας και πρέπει να απελευθερωθούν. Αν σκεφτόμαστε την οποιαδήποτε αλλαγή στην Παλαιστίνη χρειαζόμαστε αυτούς τους ανθρώπους όχι απλά ως κομμάτι του κινήματος αλλά ως ηγέτες μας, τους χρειαζόμαστε γιατί μόνο αυτούς αναγνωρίζουμε ως τέτοιους. Για μας, αυτοί είναι οι ηγέτες του Παλαιστινιακού Εθνικοαπελευθερωτικού Κινήματος και όχι εκείνοι που αυτοαποκαλούνται έτσι ή παριστάνουν ότι είναι οι εκπρόσωποι του παλαιστινιακού λαού. Οι εκπρόσωποι των Παλαιστινίων είναι τα πολιτικά στελέχη από όλες τις πολιτικές οργανώσεις μέσα στις ισραηλινές φυλακές και οι άνθρωποι του κοινωνικού κινήματος. Αυτό λοιπόν είναι το μόνο κομμάτι που πρέπει να συνεισφέρουμε, ο αγώνας για την απελευθέρωση των συντρόφων μας προκειμένου να έρθει η αλλαγή.

Continue reading Συνέντευξη του Μοχάμεντ Κατίμπ, εκπρόσωπου του PFLP στην Ελλάδα