Για την εξέγερση στη Χιλή και τις εξελίξεις στη Λατινική Αμερική

Η γη μοιράζεται με το ντουφέκι. Μην περιμένεις, χωριάτη λασπωμένε

το φως το αληθινό απ’ τον ίδρωτά σου, μπροστά σου ο ουρανός να γονατίσει.

Πάμπλο Νερούδα, Κάντο Xενεράλ

Όλα ξεκίνησαν στις 18 του Οκτώβρη, μετά την αναγγελία της κυβέρνησης Πινιέρα για αύξηση των εισιτηρίων στα ΜΜΜ του Σαντιάγο κατά 4%. Σίγουρα, όμως, οι λόγοι του μαζικού λαϊκού αυτού ξεσηκωμού βρίσκονται βαθύτερα στην ιστορία της Χιλής. Στη χώρα πρότυπο ταχείας καπιταλιστικής ανάπτυξης και διαχρονικής «σταθερότητας», στην «οικονομική όαση» της λατινικής Αμερικής, είναι προφανές πως η ολιγαρχία έχει στήσει μακρύ και βαρύ χορό στις πλάτες του λαού, εδώ και δεκαετίες. Κατά τη διάρκεια της χούντας Πινοσέτ , τα ακραία νεοφιλελεύθερα πειράματα των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων της «Σχολής του Σικάγο» καταλήγουν στα τωρινά αποτελέσματα του «οικονομικού αυτού θαύματος».

Η Χιλή ενώ θεωρείται ως μία από τις πλουσιότερες οικονομίες στην Λατινική Αμερική, με πολύ μεγαλύτερo κατά κεφαλήν εισόδημα από τις άλλες χώρες, ωστόσο διαθέτει τον υψηλότερο δείκτη ανισοτήτων ανάμεσα στα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ. Από τη μία ελεγχόμενες, περιφραγμένες, ιδιωτικές ζώνες με ουρανοξύστες και βίλες και από την άλλη εργατικές κατοικίες-ερείπια, χαμόσπιτα, ανασφάλεια και αγώνας για την καθημερινή επιβίωση, αγώνας για τα αυτονόητα. Η εισοδηματική ανισότητα να ξεπερνάει κατά 65% τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Η ανεργία φτάνει το 30%, το νερό και οι αυτοκινητόδρομοι, η υγεία και η παιδεία, οι ασφάλειες και οι συντάξεις είναι ως επί το πλείστον ιδιωτικά «αγαθά». Έξι ασφαλιστικά μονοπώλια τα διαχειρίζονται (AFP) .Η βασική πλουτοπαραγωγική πηγή της Χιλής, οι εξορύξεις χαλκού, γίνονται από την εταιρία Codelco και φυσικά ξένους επενδυτές. Η καπιταλιστική ανάπτυξη και ο οξυμένος ανταγωνισμός στην περιοχή έχει επιφέρει μία άνευ προηγουμένου λεηλασία της γης της Χιλής, με το μέλλον για τους μη προνομιούχους Χιλιανούς να διαφαίνεται ιδιαίτερα δυστοπικό.

Η Χιλή εδώ και δεκαετίες είναι το τσιφλίκι μιας δράκας κεφαλαιοκρατών. Εμπόρων, τραπεζιτών, βιομηχάνων, επενδυτών, μεγαλοϊδιοκτητών εφημερίδων και καναλιών, με εξέχουσα προσωπικότητα τον πρόεδρό της Χιλής, Σεμπαστιάν Πινιέρα. Ο Πινιέρα έχει περιουσία ύψους 2,8 δισ. δολάρια και ανήκει στους πλουσιότερους ανθρώπους της γης, σύμφωνα με το περιοδικό Forbes. Ο αδερφός του, Χοσέ Πινιέρα, κατά τη θητεία του ως υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης του φασιστικού καθεστώτος, με εντολή του ΔΝΤ κατήργησε τη δημόσια ασφάλιση, εξαιρώντας, φυσικά, τα σώματα ασφαλείας!

Την ανεξέλεγκτη κοινωνική κραυγή που εκφράστηκε στην 18η του Οκτώβρη, ακολούθησαν οι πολεμικές δηλώσεις και οι βίαιες εχθροπραξίες των καραμπινιέρων και του στρατού κατά των διαδηλωτών, αναδεικνύοντας πως το σημερινό καθεστώς είναι φυσική συνέχεια της Πινοσετικής χούντας. Σε συνέχεια της φασιστικής αυτής παράδοσης, η κυβέρνηση Πινιέρα είναι υπεύθηνη για δεκάδες νεκρούς, χιλιάδες τραυματίσμούς και συλλήψεις, βιασμούς, βασανισμούς και εξαφανίσεις διαδηλωτών.

Η αντίσταση όμως του χιλιανού λαού τράβηξε πολύ ψηλά για να χαμηλώσει, ξεχύθηκε σε όλα τα μήκη και πλάτυ του Σαντιάγο, συγκρούστηκε με τις δυνάμεις καταστολής, εκτελέσθηκε, φυλακίστηκε, βιάστηκε, βασανίστηκε, μα κράτησε τα οδοφράγματα, έσπασε τη σιωπή με τραγούδια και χορούς, συνέχισε τις συγκρούσεις, κατέβηκε σε απεργίες. Ο χιλιανός λαός μας έδειξε πως, ξέρει να παίρνει τη σκυτάλη του ανυποχώρητου αγώνα και της ταξικής πάλης, πώς τίποτα δεν πάει χαμένο. Ο χιλιανός λαός δηλώνει, «δεν πρόκειται για τα 30 πέσος, αλλά για τα τελευταία 30 χρόνια», φωνάζει και γράφει «μέχρι η αξιοπρέπεια να γίνει συνήθεια», «όταν η τυραννία είναι νόμος, η επανάσταση είναι διαταγή», «είμαστε η φωνή αυτών που δεν μπορούν να φωνάξουν». Τραγουδά «λαός ενωμένος ποτέ νικημένος» (El pueblo unido jamás será vencido) και το «δικαίωμα να ζουν ειρηνικά» (El derecho de vivir en paz), στη μεγαλύτερη πορεία που γνώρισε η Χιλή από τη δεκαετία του 90 (1,2 εκατομμύρια κόσμου). Εκατοντάδες κιθαρίστες παίζουν τα τραγούδια του Βίκτορ Χάρα, του ποιητή και τραγουδιστή – σύμβολο που δολοφονήθηκε με βάναυσο τρόπο από τους φασίστες του Πινοσέτ, λίγες ημέρες μετά το πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 1973. Ταυτόχρονα, ο Χιλιανός αθλητής Rogers Rogerio, 24 ετών, κέρδισε τη δεύτερη θέση στους αγώνες Ζίου-ζίτσου στο «Open Argentina», στάθηκε στο βάθρο και είπε: «Μας σκοτώνουν, βιάζουν, βασανίζουν, όπως ακριβώς στη δικτατορία», «Κίνητρο μου ήταν να αγωνιστώ στο ύψος του αγώνα που οι άνθρωποι δίνουν στους δρόμους της Χιλής».

Από τις πρώτες κιόλας μέρες, λοιπόν, οι συγκρούσεις στο κέντρο του Σαντιάγο ανέστειλαν σχεδόν ολοκληρωτικά τη λειτουργία της πόλης, με τη νεολαία να είναι στην πρώτη γράμμη. Έπειτα, ακολούθησε η ευρεία συσπείρωση 115 συνδικαλιστικών και κοινωνικών οργανώσεων, που ονομάστηκε «Κοινωνική Ενότητα» (Unidad Social) και περιλαμβάνει την Ενωτική Συνομοσπονδία Εργατών Χιλής (CUT), τις Ομοσπονδίες Εργαζομένων στη Μεταλλευτική Βιομηχανία, στις Κατασκευές, στα Λιμάνια, στην Υγεία, τις Συνταξιουχικές Ενώσεις, τις Ενώσεις Καθηγητών και Πανεπιστημιακών, τις Ενώσεις Φοιτητών και Μαθητών, το Συνδικάτο Καλλιτεχνών, και άλλες οργανώσεις. Οι διαδηλωτές απαιτούν συνταγματική αναθεώρηση, σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιοσύνη, ελάχιστο μισθό και σύνταξη 500.000 πέσος, δικαίωμα στην απεργία, την υγεία, την παιδεία και τη στέγαση, δημόσιες μεταφορές και μείωση του ωραρίου εργασίας.

Η εξεγερμένη Χιλή συνεχίζει να αγωνίζεται και να απαιτεί οικοδομώντας σιγά σιγά τη δική της νίκη. Ο Πινιέρα επέβαλε την παραίτηση 8 βουλευτών και εν τέλει δέχτηκε να κάνει τροποποίηση του Συντάγματος, το οποίο τηρείται από την περίοδο του Πινοσέτ (1973-1990). Ακόμα, πετώντας ψίχουλα, αποφάσισε να αυξήσει τον κατώτερο μισθό στα 350.000 πέσος και τη βασική σύνταξη κατά 20%. Μα η λαϊκή απαίτηση για την παραίτηση του Πινιέρα παραμένει ανικανοποίητη και έτσι ο αγώνας συνεχίζεται.

Οι ρίζες, όμως, της εξέγερσης στη Χιλή είναι πολύ παλιές. Το βάθος τους φτάνει στην αντίσταση στην αμερικανοκίνητη χούντα του Πινοσέτ, όταν ο στρατιωτικός μηχανισμός ανέτρεψε τον εκλεγμένο σοσιαλιστή Πρόεδρο Αλλιέντε και με το «Δόγμα του Σοκ» και υπό την καθοδήγηση της «Σχολής του Σικάγο» επέβαλε τη νεοφιλελευθεροποίηση με το μαστίγιο στις πλάτες του χιλιανού λαού. Αλλά, και μετά την αποκατάσταση της «Δημοκρατίας», η αποχουντοποίηση δεν ήρθε ποτέ, με τις αντιστάσεις να συνεχίζονται από την επαναστατική αριστερά και από το δυναμικό αναρχικό κίνημα, που ολοένα και δυναμώνει τα τελευταία χρόνια. Από το ιθαγενικό κίνημα των Μαπούτσε, που αποτελούν ζωντανό κύτταρο της αντίστασης του χιλιανού λαού. Από τα φοιτητικά, τα μαθητικά και τα εργατικά κινήματα. Και πάνω απ’ όλα, από το κίνημα που προσπαθεί να μην μπει η ταφόπλακα της λήθης για τη χούντα και τους διαδόχους της και συγκρούεται κάθε 11η Σεπτέμβρη με τις δυνάμεις καταστολής. Κι αυτό είναι το εύφορο έδαφος πάνω στο οποίο πατάει η σημερινή μεγαλειώδης εξέγερση.

Ταυτόχρονα, ολόκληρη η Λατινική Αμερική μυρίζει μπαρούτι. Με τον κλοιό του αμερικάνικου εμπάργκο στην Κούβα να σφίγγει ακόμα περισσότερο, με επιτυχημένα ή αποτυχημένα αμερικανοκίνητα πραξικοπήματα σε εξέλιξη (Βενεζουέλα, Βολιβία), αλλά και με τις ισχυρές λαϊκές αντιστάσεις να επεκτείνονται με τεράστιες διαδηλώσεις, απεργίες και συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής (Χιλή, Εκουαδόρ, Κολομβία). Στη Βολιβία μετά την «πορτοκαλί επανάσταση» και το στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον του εκλεγμένου Προέδρου Μοράλες ξεσπάσανε αιματηρές συγκρούσεις, με αποκορύφωμα τη σφαγή στο Σενκάτα από δυνάμεις του στρατού σε βάρος υποστηρικτών του Μοράλες με 8 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες ενώ τη μεθεπομένη στην κηδεία των θυμάτων οι μπάτσοι επιτέθηκαν με χημικά χωρίς καμιά πρόκληση, θυμίζοντας με την πρακτική αυτή τα «καυτά χρόνια» στη χώρα των Βάσκων. Ταυτόχρονα, τα ιθαγενικά κινήματα (όπως αυτό των Μαπούτσε) συνεχίζουν να δημιουργούν τεράστιες εστίες αντίστασης στη σύγχρονη καπιταλιστική βαρβαρότητα, ενώ οι Ζαπατίστικες κοινότητες και τα ένοπλα αντάρτικα (κομμουνιστικής ή αναρχικής αναφοράς) συνεχίζουν να αποτελούν φάρο ελπίδας για τους καταπιεσμένους ολόκληρου του πλανήτη.

Σήμερα είμαστε μπροστά σε μια συντονισμένη επίθεση στη Λατ. Αμερική ενορχηστρωμένη από τις ΗΠΑ και τον Τραμπ που προσπαθεί απεγνωσμένα από τη μία να κρατηθεί στη θέση του (αφού κέντρα συμφερόντων εντός των ΗΠΑ θέλουν να τον ανατρέψουν με όχημα το “Oυκρανικό σκάνδαλο” και κύρια αιτία την πολιτική του στον εμπορικό – οικονομικό πόλεμο με την Κίνα) κι από την άλλη να αφήσει το αποτύπωμά του ως ο πρόεδρος που κράτησε τις ΗΠΑ στον “θρόνο” της παγκόσμιας ηγέτιδας. Η συνολική κατάσταση στην υποήπειρο μοιάζει εφιαλτική. Σύμφωνα με την COPAL (Οικονομική Επιτροπή Λατ. Αμερικής κ Καραϊβικής) ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες φτώχειας έφτασε τα 191εκ. για το 2019 ενώ 26εκ. ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Σε σχέση με το 2014 αυξήθηκαν σε 27εκ. οι φτωχοί της Λατ. Αμερικής και από το 2015 έχουμε συνεχή άνοδο του ποσοστού.

Στην Αργεντινή στις 10 Δεκέμβρη ο Αλμπέρτο Φερνάντες αντικαθιστά τον Μαουρίσιο Μάκρι που άφησε χάος πίσω του εφαρμόζοντας σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική ΔΝΤ και εναρμονιζόμενος πλήρως με τις ΗΠΑ.

Στην Κολομβία, όπου πραγματοποιούνται τεράστιες διαδηλώσεις και συγκρούσεις, το προωθούμενο “Paquetazo” (το νέο πακέτο μέτρων…) περιλαμβάνει ακόμα πιο σκληρά αντιλαϊκά μέτρα τόσο στο εργασιακό (μείωση έως και 75% του βασικού για τους νέους)όσο και στο συνταξιοδοτικό (συρρίκνωση των συνταξιοδοτικών ταμείων που κοντεύουν να φτάσουν σε μηδενικά αποθέματα και παράλληλα αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης) μαζί με άνοδο τιμών σε βασικά αγαθά, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε την εξοργιστικά προκλητική -μονομερή- αθέτηση της Συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης κι FARC που έφερε 160 δολοφονίες πρώην ανταρτών και 47 δολοφονίες συγγενών τους καθώς και κοντά στις 800 δολοφονίες συνδικαλιστικών ηγετών κι ακτιβιστών για το περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ταυτόχρονα, στο «περιθώριο» των μεγάλων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων διεξάγονται σκληρές μάχες μεταξύ των νέων FARC και ομάδων παραστρατιωτικών….

Τα επιτελεία στις ΗΠΑ προετοιμάζουν μεθοδικά μια επέμβαση στη Βενεζουέλα σε συνέχεια της άψογα συντονισμένης επιχείρησης στη Βολιβία όπου χρησιμοποιήθηκαν από πληρωμένοι -κι εκπαιδευμένοι -δολοφόνοι, μέχρι ΜΚΟ με την αρωγή των μέσων κοινωνικής διακτύωσης διασπείροντας ψευδές -χαλκευμένες ειδήσεις περνώντας την προπαγάνδα περί φαλιμέντου του Μοράλες. Ένας υβριδικός πόλεμος που παραπέμπει στις «έγχρωμες επαναστάσεις» στην Αν. Ευρώπη. Ταυτόχρονα, ο Τραμπ μίλησε για τρομοκρατία στο Μεξικό αναφερόμενος στα ναρκο- καρτέλ. Σε συνδυασμό με την προεδρία Ομπραδόρ (όπου βρήκε καταφύγιο ως πολιτικός πρόσφυγας ο Μοράλες…) οι συνειρμοί για μια κάποιου τύπου επέμβαση και στο Μεξικό είναι αναπόφευκτοι, πόσο μάλλον όταν ένας πρόεδρος των ΗΠΑ κάνει λόγο για τρομοκρατία. Τα οικονομικά κίνητρα της επίθεσης των ΗΠΑ και των συμμάχων τους σε Βενεζουέλα και Βολιβία είναι κάτι παραπάνω από εμφανή. Ο Μοράλες έχει υπογράψει συμφωνία δις. με την Κίνα για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων λιθίου (το συστατικό για τις μπαταρίες smartphone και για τις μπαταρίες των νέων ηλεκτρονικών αυτοκινήτων που θα είναι και το μέλλον στις μετακινήσεις…) . Η Βολιβία θεωρείται ως η χώρα με το μεγαλύτερο απόθεμα λιθίου ανά τον κόσμο, ενώ η Βενεζουέλα είναι το πλουσιότερο κράτος στον κόσμο αναφορικά με τις πηγές ενέργειας. Πρώτο σε πετρέλαιο και θόριο (βασικό συστατικό για την πυρηνική ενέργεια…) άλλα κι άλλα ορυκτά (είναι δεύτερη σε φυσικό αέριο, δεύτερη σε ουράνιο, πρώτη σε χρυσό, δεύτερη σε κολτάνιο/τανταλίτη -βασικό συστατικό των φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών, κινητών, GPS κ.λ.π- και τέλος δεύτερη σε ροή γλυκού νερού).

Όλες αυτές οι εξελίξεις δείχνουν ότι η ταξική πάλη δεν καταργείται, αλλά ότι τα επίδικα της αντιιμπεριαλιστικής και οργανωμένης ταξικής αντεπίθεσης, που θα δώσουν πολιτικά χαρακτηριστικά στους αγώνες της εποχής μας, διατηρούν το διαχρονικό τους χαρακτήρα. Όταν ο λαϊκός παράγοντας μπαίνει στο προσκήνιο της Ιστορίας, οι από πάνω θα χρησιμοποιήσουν κάθε αυταρχικό και αντιδραστικό μέσο, για να καθυποτάξουν τους από τα κάτω. Γιατί, όταν οι λαοί έχουν δίκιο, ξέρουν ότι αργά ή γρήγορα θα νικήσουν. Ξέρουν ότι η ιστορία θα τους δικαιώσει, ανοίγοντας τον δρόμο για την αποτίναξη του ιμπεριαλιστικού ζυγού και την κοινωνική απελευθέρωση. Γιατί, όπως έγραψε ο υποδιοικητής Marcos των Zapatistas για τον Miguel Enriquez Spinoza (Μιγκέλ Ενρίκεζ),στέλεχος του Κινήματος Επαναστατικής Αριστεράς (MIR), μία θρυλική φυσιογνωμία του χιλιανού και του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος, που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια ένοπλης σύγκρουσης με τις στρατιωτικές δυνάμεις του καθεστώτος Πίνοσέτ σε μια λαϊκή συνοικία του Σαντιάγκο:

«Ίσως αυτοί που πήραν τα όπλα, όπως ο Μιγκέλ, για να πουν “όχι”, στην πραγματικότητα έλεγαν “ναι” σε ένα αύριο που τότε έμοιαζε μακρινό. Ίσως αυτοί που έβαλαν φωτιά στα λόγια τους, όπως ο Μιγκέλ, δεν το έκαναν για να πυροδοτήσουν το θάνατο, αλλά για να φωτίσουν τη ζωή. Ίσως αυτοί που, όπως ο Μιγκέλ, σκέφτηκαν και πυροβόλησαν, δεν το έκαναν για να έχουν μια θέση στο μουσείο της επαναστατικής νοσταλγίας, αλλά για να έχουν όλοι οι λαοί μια θέση στον κόσμο».

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ ΤΟΥ ΧΙΛΙΑΝΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΕΝΗ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ

ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΕΛΠΙΔΑ ΤΩΝ ΛΑΩΝ Ο ΑΝΥΠΟΧΩΡΗΤΟΣ ΤΑΞΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

Ταξική Αντεπίθεση (Ομάδα Αναρχικών και Κομμουνιστών)