Κοροβέσης και Σεπούλδεβα. Η Ιστορία μέσα από τη “Λογοτεχνία τη σπαρμένη με τη μνήμη”

Τώρα να με αφήσουν ήσυχο.

Τώρα να συνηθίσουν χωρίς εμένα.

Θα κλείσω τα μάτια

Και θέλω μόνο πέντε πράγματα,

πέντε ρίζες αγαπημένες.

Η μία είναι ο χωρίς τέλος έρωτας.

Η δεύτερη είναι να βλέπω το φθινόπωρο.

Δεν μπορώ να υπάρχω χωρίς να βλέπω τα φύλλα

να πετούν και να επιστρέφουν στην γη.

Η τρίτη είναι ο βαρύς χειμώνας,

η βροχή που αγαπώ, το χάδι

της φωτιάς στο άγριο κρύο.

Στην τέταρτη θέση το καλοκαίρι

στρογγυλό σαν ένα καρπούζι.

Το πέμπτο πράγμα είναι τα μάτια σου,

Mατίλδη μου, πολυαγαπημένη,

δεν θέλω να κοιμηθώ χωρίς τα μάτια σου,

δεν θέλω να υπάρχω χωρίς να με κοιτάς:

εγώ αλλάζω την άνοιξη

για να συνεχίσεις να με κοιτάς.

Φίλοι, αυτά είναι όσα θέλω.

Είναι σχεδόν τίποτα και σχεδόν όλα.

Απόσπασμα από το «Ζητώ Σιωπή» του Πάμπλο Νερούδα.

Σαντιάγκο, 11 Σεπτέμβρη 1973, στο προεδρικό μέγαρο Λα Μονέδα ο μαρξιστής πρόεδρος της Χιλής, Σαλβαδόρ Αγέντε αποφασίζει να υπερασπιστεί απέναντι στις ορδές του χιλιανού στρατού, με το όπλο στο χέρι τον τόπο που για 1000 λαμπρές ημέρες αποτέλεσε τον φάρο ελπίδας για τον χιλιανόπρολετάριο, για τους αποκλεισμένους ιθαγενείς, για τους μη έχοντες.Αφού πρώτα έδωσε το ελεύθερο στη φρουρά του να φύγει όποιος ήθελε. Κανείς βέβαια δεν διανοήθηκε να φύγει. Δίπλα του η προσωπική του φρουράη GAP (Ομάδα Προσωπικών Φίλων). Εκείνη τη μέρα ήταν 13 από καμιά εκατοστήπου απάρτιζαν τους GAP, που πέρα από το καθήκον να φιλάνε τον Σαλβαδόρ Αγέντε και το προεδρικό μέγαρο, είχαν επιφορτιστεί και με την καθημερινή φύλαξη των κρισιμότερων υποδομών (δίκτυα ύδρευσης, κεντρικοί σταθμοίηλεκτροδότησης κ.α) από τις επιχειρήσεις δολιοφθοράς ακροδεξιών που υποκινούνταν από τη CIA.

Κάποιοι από τους GAP σκοτώθηκαν δίπλα στον υπέροχο αυτόν πολιτικό και οραματιστή. Οι υπόλοιποι συνελήφθησαν, βασανίστηκαν, ακρωτηριάστηκαν και εκτελέστηκαν τις επόμενες ώρες.

Όσα μέλη δεν ήταν εκεί και δεν συνελήφθησαν την επόμενη ώρα στα σπίτια τους, σχημάτισαν ομάδες αυτοάμυνας όπου σε συντονισμό με συντρόφους από το MIR αλλά και αντάρτες που είχαν επιβιώσει από την ομάδα του Τσε στο Τεοπόντε της Βολιβίας τους «Ελένος», με Τουπαμάρος αλλά και Βραζιλιάνους συντρόφους από τα αντάρτικα του Μαριγκέλα και του Λαμάρκα, έδωσαν ηρωικές μάχες στους δρόμους τις πρώτες μέρες που ακολούθησαν το πραξικόπημα, απέναντι στα πάνοπλα τάγματα του χιλιανού στρατού που υπό τις οδηγίες του Πινοτσέτ κατέκλυσε και αιματοκύλησε το Σαντιάγκο. Μέλος των GAP που συνελήφθη αμέσως μετά το πραξικόπημα, ήταν κι ο Λουίς Σεπούλδεβα. Βασανίστηκε κι έμεινε φυλακισμένος σε μια τρύπα για δυόμιση χρόνια μέχρι να παρέμβει η Διεθνής Αμνηστία.

Από εκεί και πέρα ξεκινάει μια μυθιστορηματική ιστορία όπου μετά τη φυγοδικία προ της εξορίας του, περνάει από πολλές χώρες μέχρι να βρεθεί ξανά στις τάξεις ενός επαναστατικού στρατού, αυτή τη φορά με τις διεθνείς ταξιαρχίες στη Νικαράγουα, πολεμώντας το καθεστώς του δικτάτορα Σομόζα, το 1979, δίπλα στους Σαντινίστας.

Όταν τελειώνει νικηφόρα η επανάσταση, αποφασίζει να αφιερωθεί στο γράψιμο και μέσω αυτού να διατηρήσει ζώσα, την ιστορική μνήμη για όσα συνέβησαν τόσο κατά την τριετία Αγέντε, όσο και κατά τη δικτατορία Πινοτσέτ.

Στην Ελλάδα, όπου αντίστοιχο αμερικανόκινητο, στρατιωτικό καθεστώς έχει επιβληθεί μόλις λίγα χρόνια νωρίτερα, ο Περικλής Κοροβέσης, βρίσκεται να βιώνει με τον σκληρότερο τρόπο την κτηνωδία των ανδρείκελων της χούντας. Βασανίζεται διαρκώς και με σφοδρότητα που από θαύμα δεν του στέρησε τη ζωή τότε. Αντέχει όμως και οπλισμένος με το δίκιο του αγώνα, μπορεί και χαμογελάει. Μένει όρθιος με έναν τρόπο που μόνο τιμή μπορεί να περιποιεί στην επαναστατική αριστερά.

Αργότερα καταγέλλει το στρατιωτικό καθεστώς των Αθηνών, στην Ευρώπη ενώ με το συγκλονιστικό του βιβλίο «Ανθρωποφύλακες» ξεγυμνώνει τις μεθόδου ςτης χούντας και τη ίδια τη δομή της φυλακής ως θεμελιώδες κομμάτι της εξουσίας.

Υπάρχουν νέοι που είναι γέροι και γέροι που είναι νέοι έλεγε ο Σαλβαδόρ Αγιέντε.Ο Περικλής Κοροβέσης κι ο Λουίς Σεπούλδεβα ανήκουν στους τελευταίους. Πνεύματα ανατρεπτικά, αναρχικά, που μέχρι να κλείσουν οριστικά τα μάτια τους μάχονταν κόντρα στην εξουσία. Δεν τους άγγιξε καν ο συντηρητισμός που βλέπουμε σε ανθρώπους που περνάνε την πρώτη νιότη τους, ένας συντηρητισμός θεωρούμενος ως και νομοτέλεια που άλλο δεν κάνει από το να επικυρώνει τη βαθιά αντιδραστική άποψη ότι η επανάσταση είναι μια νεανική τρέλα, δικαιώνοντας τελικά το ίδιο το κυρίαρχο σύστημα. Και οι δυο τους τόσο με τη ζωή τους όσο και την πένα τους βρίσκονταν, ντε φάκτο στην επαναστατική όχθη προσέγγισης των πραγμάτων.

Είναι τόσα τα κοινά τους που η μοίρα τούς κράτησε ένα τελευταίο κοινό στοιχείο, βγαλμένο από μαύρο χιούμορ θαρρείς. Αφήσαν την τελευταία τους πνοή με λίγα 24ωρα διαφορά. Κοροβέσης και Σεπούλδεβα. Ελλάδα και Χιλή, δυο πραγματικότητες τόσο μακριά αλλά και τόσο κοντά. Με βαθιά ριζωμένη παράδοση σε αγώνες για ανεξαρτησία, για δημοκρατικά δικαιώματα. Βίωσαν αμφότερες τα στρατιωτικά καθεστώτα που τα επέβαλλαν και τα ενορχήστρωσαν οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες υπό τις οδηγίες του Χένρι Κίσινγκερ. Δυο χώρες με ουσιαστική γειτνίαση/συνάφεια στο πολιτισμικό, κομμάτι. Στο ουσιαστικό πολιτιστικό. Σε αυτό που ο Γκράμσι θα το χαρακτήριζε ως πολιτισμική ηγεμονία.

Σε Χιλή και Ελλάδα τη δεκαετία του 60 ανθεί το διάβασμα, οι τέχνες, η διανόηση με τη στρατευμένη τους μορφή, στην κατεύθυνση της ανθρώπινης χειραφέτησης. Ο Θεοδωράκης τα χρόνια- περίπου- που Κοροβέσης και Σεπούλδεβα είναι κλεισμένοι στα μπουντρούμια των χουντικών, μελοποιεί το «Κάντο Χενεράλ» του Νερούδα που είναι αφιερωμένο στον δίκαιο και συγκλονιστικό αγώνα των αδάμαστων Μαπούτσε. Για τους οποίους ο ΛουίςΣεπούλδεβα δεν σταμάτησε να γράφει αλλά και να προπαγανδίζει τους άνισους αγώνες τους απέναντι σε δυο αστικά κράτη, τη Χιλή και την Αργεντινή, και κόντρα σε πανίσχυρες πολυεθνικές.

Ο Περικλής Κοροβέσης από την άλλη, δεν σταμάτησε να δίνει το παρόν σε πολύμορφους αγώνες, από τις διώξεις απέναντι στον αναρχικό χώρο μέχρι περιβαλλοντικά κινήματα. Σε ένα από αυτά, μάλιστα κάποιοι από εμάς είχαμε την τύχη να συμπορευτούμε με τον Περικλή και να μας τιμήσει με την αδιαπραγμάτευτη αλληλεγγύη του στον περιβαλλοντικό αγώνα που πρωτίστως είναι ένας ταξικός αγώνας.Πρωτοπόρος στα περιβαλλοντικά κινήματα (κοινό νήμα αγώνων και πορείας ζωής με τον σπουδαίο, Χρόνη Μίσσιο) κι ο Λουίς Σεπούλδεβα που έχοντας ζήσει στον Αμαζόνιο με τους ινδιάνους, μπόρεσε να δει πέρα από την αλλοιωμένη οπτική του σύγχρονου ανθρώπου που έχει αστικοποιηθεί σε βαθμότέτοιο ώστε να βλέπει ακόμα και τη φύση ανθρωποκεντρικά κι όχι ως μέρος της που οφείλει να σεβαστεί κάθε της κομμάτι.

Τους ευγνωμονούμε που υπήρξαν κομμάτι της κινηματικής Αριστεράς. Που τιμήσανε το συγγραφικό τους ταλέντο, διατηρώντας ζωντανή τη μνήμη τωναγώνων. Να ακολουθούμε τη συνέπειά τους και να είμαστε επινοητικοί, δυνατοί όσο κι εκείνοι απέναντι στις επιβουλές των ισχυρών, όχι από καθήκον μάρτυρα,όσο γιατί φέρουμε τον άλλον κόσμο.

Να αντιτάξουμε την αισιοδοξία της βούλησης απέναντι στην απαισιοδοξία της νόησης.

Τώρα που μπορούμε ακόμα…

Ταξική Αντεπίθεση (Ομάδα Αναρχικών και Κομμουνιστών)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *